Door Cort Johnson, Health Rising, 31 maart 2015
“Antivirale therapie zou een krachtig werktuig kunnen zijn in de strijd tegen SEID”. Dr. Thomas Henderson
Dokters op een missie
Dr. Thomas Henderson en Dr. William Pridgen zijn op dezelfde missie. Zij stellen beiden dat dokters in hun respectievelijke werkvelden de boot missen.
Wanneer een stuk dat CGT/GET neerhaalt en antiviralen voorstelt, op Psychiatry Advisor verschijnt, dan beginnen er dingen te veranderen.
Henderson, een psychiater, stelt dat herpesvirussen een belangrijk onderwerp zijn bij verkeerd gediagnosticeerde chronisch vermoeidheidssyndroom adolescenten en patiënten. Dr. William Pridgen, een chirurg, stelt dat antiviralen en ontstekingsremmers herpesvirusinfecties in de kiem smoren bij personen met fibromyalgie. Ze krijgen de wind sterk tegen, dat is zeker. Maar hun boodschap komt naar buiten en die bereikt verrassende plaatsen.
Psychiatrische tijdschriften zijn de laatste plaats waar je zou denken om een artikel aan te treffen dat CGT en GET afzweert en antivirale therapie omarmt. Thomas Henderson schreef op 25 maart een opiniestuk, dat echter precies dat doet, getiteld “The Role of Antiviral Therapy in Chronic Fatigue Treatment” (De rol van antivirale therapie bij de behandeling van Chronisch Vermoeidheidssyndroom) in het blad Psychiatry Advisor. Als de redactie van de Psychiatry Advisor (allemaal artsen) hun akkoord geven aan stukken zoals dit, moet je gaan denken dat de dingen beginnen te veranderen.
The Role of Antiviral Therapy in Chronic Fatigue Treatment
Het artikel van Henderson is het tweede artikel in de laatste 6 maanden dat ME/CVS onderzoekt vanuit een biologisch perspectief dat verschijnt in een toonaangevende psychologische publicatie…
Foute diagnose
Het IOM-rapport kan mogelijk verder deuren openen. Henderson begint zijn stuk met de uitspraak
“Misschien is de belangrijkste evolutionaire stap de heldere boodschap die wordt gepresenteerd op pagina 15 van de inleiding: ME/CVS is ondergediagnosticeerd en verkeerd begrepen”. (Accenten aanwezig in het artikel).
Henderson gaat verder met hen te vertellen hoe ver van de waarheid de dokters in zijn werkveld zijn. Ondanks het feit dat veel van de adolescenten in zijn praktijk niet voldoen aan de criteria voor ernstige depressie, hadden veel van hen die diagnose gekregen – en waren zonder succes behandeld met antidepressiva. (Over een ‘vuilnisbakdefinitie’ gesproken. Hoeveel mensen met alle soorten moeilijk te diagnosticeren aandoeningen worden op een bepaald moment in de depressie vuilnisbak gegooid? ).
Henderson stelde dat al zijn adolescente patiënten een hoge mate van vermoeidheid, door inspanning geïnduceerde malaise, hersenmist (‘brainfog’), niet-verfrissende slaap en verminderde schoolprestaties ervoeren. Dat samenstel van symptomen wordt normaal gesproken niet gevonden bij depressie.
In 2005 liet Lenny Jason zien dat mensen met ME/CVS significant meer
- Post-exertionele malaise
- Niet-verfrissende slaap
- Meer vermoeidheid
- Meer verwarring en desoriëntatie
- Meer kortademigheid
ervaren dan mensen met een ernstige depressie. Terwijl dat geen nieuws zou moeten zijn voor de ME/CVS-gemeenschap, is het zeker nieuws voor de psychiatrische gemeenschap.
Verbeterde resultaten
In het stuk in de Psychiatry Advisor rapporteerde Henderson dat 92% van zijn adolescente patiënten niet alleen goed reageerden, maar zelfs erg goed. Veel van hun symptomen verdwenen met antivirale geneesmiddelen op lange termijn (Valtrex ® of Zelitrex ® (valaciclovir) 1000 mg 2 x per dag – 6 maanden). Energiescores in de hele groep verviervoudigden. Vijf van de zeven adolescenten die niet meer naar school konden, keerden terug naar school.
Het was een kleine case-serie studie, maar de resultaten lieten die van de PACE-trial verbleken. In het PACE-onderzoek – een enorm ongeblindeerd onderzoek met zijn eigen significante methodologische problemen (bevooroordeelde scores) – werd een 10% vermindering van vermoeidheid beschouwd als significante vooruitgang.
- Lees het stuk op Simmaron Rising over Hendersons studie – Behandelingsresistente depressie of chronisch vermoeidheidssyndroom? Kinderpsychiater vindt succes met antivirale middelen.
Henderson stelde dat hij dezelfde resultaten behaalt bij de meer dan 200 volwassen ME/CVS-patiënten die hij heeft gezien en citeert Lerners studie die ook effectiviteit laat zien. Montoya’s kleine placebo-gecontroleerde, dubbelblinde Valcyte studie bij ME/CVS-patiënten met hoge EBV- en HHV-6 titers was niet zo succesvol als deze. Hij vond echter toch dat, hoe langer de patiënten Valcyte gebruikten, hoe beter zij het deden.
Hendersons cijfers lijken mij hoog, maar zij ondersteunen de behoefte aan grote, rigoureuze onderzoeken die de doeltreffendheid van antivirale middelen bij deze aandoening onderzoeken. Montoya heeft voor juist deze gepleit. In een recent gesprek met de CDC stelde hij dat dit onderzoeksveld nog steeds, bijna 30 jaar later, wordt vergiftigd door de na-effecten van dat kleine, drie maanden durende, onsuccesvolle onderzoek met Aciclovir van Strauss in 1988.
Het bewijs blijft zich echter opstapelen, dat Montoya en Henderson en degenen die voorstander zijn van antivirale en/of immunomodulaire therapie bij ME/CVS en gerelateerde aandoeningen, zich op het juiste pad bevinden.
Antivirale middelen en immunomodulators?
Antivirale middelen kunnen meer doen dan alleen maar het aanvallen van virussen. Montoya suggereerde dat de immunomodulaire shift (naar TH1 functioneren) die hij heeft waargenomen van groter belang zou kunnen zijn dan de impact die het geneesmiddel had op de virussen zelf. Dat is een intrigerende stelling, gegeven een recente ontdekking dat Ganciclovir (Valcyte of valganciclovir is een prodrug van ganciclovir) een krachtige microgliale en neuro-inflammatie remmer is.
Zoals antiviralen sommige indringers doden, kunnen zij allicht ook voor een shift in de immuunrespons zorgen.
Zoals Hornig (studie naar immuunmarkers in bloed en hersenvocht) recent schreef, vereisen de meeste pathogenen een immuundisfunctie of zwakte om te exploiteren. Als ME/CVS of delen daarvan pathogeen zijn of immuun-gebaseerd, dan zouden immunomodulaire behandelingen die de immuunrespons terugbrengen tot normaal het beste langetermijnantwoord kunnen zijn.
Het immuunsysteem is echter zo complex, dat simpelweg karakteriseren hoe een normaal, gezond immuunsysteem er uitziet niet aan de orde is op dit moment. Daar wordt aan gewerkt aan Stanford en andere instituten. Gelukkig betrekt Mark Davis – die nu betrokken is bij misschien wel de grootste ME/CVS-studie ooit – ME/CVS bij dat werk.
Een shift vindt plaats
Een artikel dat maar een paar dagen na het stuk van Henderson in Psychiatry Advisor verscheen, geeft aan dat het psychiatrische werkveld de boodschap ook heeft ontvangen.
In “Hoe neuro-inflammatie een rol kan spelen bij stemmingsstoornissen”, stelt Dr. Roger McIntyre dat de hypothese, die de meeste medicijnontwikkelingen op het gebied van stemmingsstoornissen heeft aangevoerd in de laatste vijftig jaar, uitgespeeld is.
De monoamine (MAO)-hypothese veronderstelde dat veranderingen in neurotransmitters stemmingsstoornissen veroorzaakten. Het heeft zijn successen gekend, maar veel patiënten vertonen nog steeds symptomen en een significante subgroep reageert er helemaal niet op.
Terwijl hij een “vaak herhaalde hoeveelheid bewijs” citeert, dat is verzameld in de afgelopen twintig jaar, stelt McIntyre dat neuro-inflammatie een rol speelt in een significant gedeelte van mensen met een stemmingsstoornis. Dit is inclusief de patiënten waarvan Henderson rapporteert dat hij deze succesvol behandelt – mensen met een behandelingsresistente depressie – evenals mensen met jeugdtrauma’s, mensen met een met obesitas geassocieerde depressie en anderen.
De connectie tussen immuniteit en stemming groeit
De immuun/neuro-immuun connectie met veel van de symptomen die geassocieerd wordt met ME/CVS en depressie is duidelijk aan het groeien. De associatie met jeugdtrauma’s met de latere ontwikkeling van auto-immuunziekten en hart- en vaatziekten wijst naar immuunactivatie en inflammatie.
De immuunactivatie wordt in verband gebracht met depressie, gebrek aan plezier en cognitieve problemen. Door inflammatie veroorzaakte activering van het kynurenine reactiepad heeft al aangetoond dat het de neurotransmitter niveaus doet dalen.
Tenslotte merkt McIntyre op dat veel niet-farmacologische benaderingen die nuttig bleken te zijn bij depressie zoals op mindfulness gebaseerde therapie, aerobe training, aanpassing van het dieet, slaap/chronobiologische normalisatie ontstekingsremmende effecten hebben.
Niet elke depressie wordt in verband gebracht met neuro-inflammatie, maar bij een flink gedeelte ervan, misschien 30%, lijkt dit wel mogelijk.
Met het aantal stemmingsstoornissen die bij ME/CVS/FM worden gevonden vraagt men zich wel eens af of het percentage door inflammatie veroorzaakte stemmingsproblemen overeen komen bij deze ziektes.
Veranderingen in de wind
Er zijn steeds meer opties beschikbaar. De manier waarop men in de psychiatrische wereld aankijkt tegen ME/CVS/FM en depressie lijkt langzaam te veranderen. Met zo veel ME/CVS/FM-patiënten die op een bepaald moment bij het kantoor van een psychiater worden gedumpt, zou het opiniestuk van Henderson wel eens een barst in de deur kunnen zijn op precies de juiste plek.
Psychiaters en psychologen hebben tot taak om mensen te helpen. Zij moeten wel vermoeid zijn van de doodlopende straten die zij inlopen met hun behandelingsresistente patiënten. Hopelijk zal het opiniestuk van Henderson enkelen van hen in de juiste richting wijzen die vruchtbaar is voor hen en voor hun patiënten.
Intussen suggereert McIntyres stuk dat Henderson en Montoya en anderen die kijken naar het immuunsysteem voor antwoorden op symptomen als vermoeidheid, hersenmist (brain fog), stemmingswisselingen en slaapproblemen op de juiste plek kunnen aanbeland zijn.
© Vertaling Meintje, redactie Zuiderzon, ME-gids van “Barriers falling: Psychiatrist slams pace trial, proposes antivirals for ME/CFS” (Cort Johnson, Health Rising, 31 maart 2015)
