Het hersenstimulerende B12: Hydroxocobalamine

Hydroxocobalamine is een natuurlijke en unieke sterke vorm van vitamine B12. Klinische studies en praktijk hebben aangetoond dat het kan helpen om de cognitieve functie te verbeteren, tegen vermoeidheid, goed is voor het hart en meer.

Vitamine B12 is een essentiële voedingsstof nodig om rode bloedcellen aan te maken die zuurstof transporteren in het lichaam, voor de myelineschede die zenuwcellen omhult, en voor verschillende proteïnen. Het speelt ook een rol in het vet en koolhydraat metabolisme. Maar ondanks het belang ervan voor de algemene gezondheid, komt vitamine B12 deficiëntie relatief vaak voor. Er wordt geschat dat 15% van de bevolking een tekort heeft aan B12 en dat het meer voorkomt bij mensen met chronische ziekten.

Voedingsbronnen van vitamine B12

Vitamine B12 wordt uitsluitend geproduceerd in het spijsverteringsstelsel van dieren. Daarom zijn de rijkste voedingsbronnen van B12 orgaanvlees zoals lever of nieren. Andere goede natuurlijke bronnen omvatten vlees, vis, eieren en zuivelproducten. Hoewel sommige voedingsproducten zoals granen en sommige dranken verrijkt kunnen zijn met B12, bevatten deze niet de voldoende hoeveelheid om te worden gebruikt als de enige voedingsbronnen.

Om de B12 dat verkregen werd uit het voedsel te absorberen, moet het hechten aan een proteïne intrinsic factor genaamd, wat afgescheiden wordt in de maag. Helaas kunnen een aantal zaken de secretie van de intrinsic factor verhinderen, wat op zijn beurt de absorptie van B12 blokkeert en resulteert in een vitamine B12 tekort.

Oorzaken van Vitamine B12 tekort

Een tekort aan vitamine B12 wordt meestal niet veroorzaakt door onvoldoende inname via de voeding, maar eerder door een gebrek aan intrinsic factor secretie. Zonder intrinsic factor kan vitamine B12 niet opgenomen worden.

Deze situatie kan zich voordoen bij

• Spijsverteringsstoornissen zoals coeliakie, de ziekte van Crohn, bacteriële overgroei in de dunne darm of een parasiet.
• Een operatie om een deel van de maag te verwijderen of te overbruggen of een deel van de dunne darm, het ileum genoemd.
• Bepaalde medicatie, met name geneesmiddelen voor diabetes zoals metformine en langdurig gebruik van protonpompinhibitoren (PPI’s)(zoals omeprazole – Sedacid ®, lansoprazol ®, esomeprazol – Nexiam ®, etc.), gewoonlijk voorgeschreven voor brandend maagzuur, zure reflux en GERD (gastro-esophageal reflux disease)(maagzuur).
• Vegetarisch of veganistisch dieet, aangezien B12 bijna uitsluitend in dierlijk voedsel aangetroffen wordt.
• Pernicieuze anemie, een daling in het aantal rode bloedcellen die ontstaat wanneer het lichaam een tekort heeft aan intrinsic factor noodzakelijk om van nature vitamine B12 uit voedsel te absorberen.

Symptomen van vitamine B12 tekort

Vroege symptomen van B12 tekort kunnen over het hoofd gezien worden, gediagnosticeerd worden als een andere aandoening, of toegeschreven worden aan “enkel maar ouder worden” omdat veel van deze symptomen gelijken op klassieke tekenen van ouder worden. Natuurlijk is dit niet te verwonderen gezien gewoonlijk lage vitamine B12 gehaltes gezien worden bij oudere patiënten.(1) Enkele van de symptomen van vitamine B12 tekort omvatten:

• Vermoeidheid
• Zwakte
• Geheugenverlies
• Problemen met cognitieve functie
• Diarree of constipatie
• Verlies van eetlust
• Kortademigheid
• Rode, gladde en pijnlijke tong
• Pijnlijke mond en/of bloedend tandvlees
• Gevoelloosheid en tintelende handen en voeten
• Slecht evenwicht
• Depressie
• Verwardheid
• Slapeloosheid
• Zichtproblemen
• Gehoorverlies en oorsuizen
• Bleke, eventueel geelachtige bleekheid bij personen met een bleke huid, vlekkerige pigmentatie bij personen met een donkere huid.

Een B12 tekort kan moeilijk te diagnosticeren zijn omdat serum bloedgehaltes van B12 normaal kunnen testen. Maar circulerend B12 in het bloed betekent niet dat deze B12 wel degelijk gebruikt wordt door de cellen in het lichaam. Sommige artsen suggereren dat een test die de methylmalonyl coenzyme A gehaltes (methylmalonzuur) meet in de urine een meer accuraat resultaat geeft van de beschikbare B12 in het lichaam.

Welke Vitamine B12 is beter – Hydroxocobalamine of Cyanocobalamine?

De naam vitamine B12 wordt gebruikt voor een groep kobalt bevattende enzymen cobalaminen genaamd. (De kobalt geeft de B12 zijn rode kleur). Er bestaan verschillende cobalaminen maar cyanocobalamine en hydroxocobalamine zijn twee van de bekendste.

• Cyanocobalamine is het type B12 dat in de meeste supplementen zit en in voorgeschreven injecteerbare vormen, grotendeels omdat het goedkoop is en de meest stabiele vorm van B12.
• Studies hebben echter aangetoond dat hydroxocobalamine de B12 gehaltes hoger doet stijgen en langer doet blijven dan cyanocobalamine. (2)(3)

Een ander interessant feit is dat cyanocobalamine cyanide bevat. Het gaat eigenlijk om een cyanide molecule die gehecht is aan cobalamine. Hoewel de hoeveelheid cyanide minuscuul genoeg is dat het niet als schadelijk geacht wordt voor de meeste mensen, kan het gevaarlijk zijn voor mensen met een defect in het cyanide metabolisme of met nierfalen. Er bestaat ook de mogelijkheid dat het schadelijk kan zijn als het in extreem hoge dosissen genomen wordt.

Anderzijds heeft hydroxocobalamine een grote affiniteit met cyanide. Het trekt de cyanide uit de mitochondriën van de cel en combineert hiermee om cyanocobalamine te vormen, wat dan uitgescheiden wordt in de urine. In 2006 werd hydroxocobalamine goedgekeurd door de FDA als tegengif voor cyanide vergiftiging.

Aangezien cyanide aanwezig is in sigarettenrook (en in wezen het vermogen van de cellen vermindert om zuurstof te gebruiken), zou hydroxocobalamine een goeie optie zijn voor rokers om een B12 supplement te gebruiken.

Het verband tussen hydroxocobalamine en fibromyalgie en chronisch vermoeidheidssyndroom

Veel van de symptomen die fibromyalgie en ME/CVS-patiënten rapporteren, zijn ook symptomen van een B12 tekort – problemen met cognitieve functie, geheugenverlies en vermoeidheid om er maar enkele te noemen. Is dit louter toeval of bestaat er een verband?

In en studie uit 1997 met 12 patiënten met fibromyalgie en ME/CVS: De meeste hadden weinig of geen detecteerbaar B12 in hun cerebrospinaal vocht – ondanks het feit dat iedereen normale B12-gehaltes had. Anderzijds hadden ze wel hoge gehaltes homocysteine in hun cerebrospinaal vocht.(4)

Homocysteine is een aminozuur, waarbij een teveel hiervan toxisch kan zijn voor de zenuwen en de bloedvaten, en wat kan resulteren in een verhoogde pijngevoeligheid en/of hart-en vaatziekten.

• Wanneer er niet genoeg vitamine B12 is, stijgen de homocysteine gehaltes.
• Wanneer B12 gehaltes stijgen, dalen de homocysteine gehaltes.

ME/CVS specialist en onderzoeker Dr. Paul Cheney, MD, PhD, gebruikt hoge dosissen hydroxocobalamine als onderdeel van zijn behandelprotocol. Hij gelooft dat het een krachtig hersenontgifter is en zegt dat data suggereren dat megadosissen van 10.000 µg (10mg) of meer per dag, toegediend voor het slapen gaan, effectief kunnen zijn. Hij merkt ook op dat hydroxocobalamine de voorkeur heeft boven cyanocobalamine als een ontgifter van de hersenen. (5)

Een andere onderzoeker, Dr. Martin L. Pall, PhD, stelt de hypothese dat verhoogde concentraties stikstofoxide (NO) en peroxynitriet (ONOO-) (die de hersenfunctie beïnvloeden en de pijngevoeligheid) een gemeenschappelijke etiologie kunnen vormen voor ME/CVS, fibromyalgie, meervoudige chemische sensitiviteit en post-traumatische stressstoornis.(6) Hij gelooft dat het vermogen van hydroxocobalamine om de overdaad aan stikstofoxide “op te ruimen” de reden kan zijn waarom het bewezen heeft zo nuttig te zijn in de behandeling van deze ziektes.(7)

Het effect van hydroxocobalamine op andere aandoeningen

Studies hebben aangetoond dat hydroxocobalamine positieve effecten heeft op verschillende ziekten en aandoeningen. In volgende voorbeelden, hydroxocobalamine:

• Verbeterde de cognitieve functie bij oudere personen met cobalamine-deficiëntie. (8)
• Remde de HIV-1 infectie van monocyten en lymfocyten in menselijk bloed. (9)
• Toonde opmerkelijke verbetering bij piepende astma. (10)

Er zijn ook individuele of kleine case studies die op een mogelijke correlatie wijzen met B12 tekort in sommige gevallen van onvruchtbaarheid, dementie, diabetische neuropathie, neuromyelopathie, multiple sclerose, autisme, reisziekte, en zelfs psychose, om er maar enkele te noemen.

Injecties of pillen – Is er een verschil?

De meeste hydroxocobalamine studies hebben gebruik gemaakt van de intramusculaire injectievorm. Maar dat vereist dat de patiënten telkens teruggaan naar de dokterspraktijk voor elke dosis (tenzij ze geleerd hebben om die zelf toe te dienen)(nvdr thuisverpleging is mogelijk in België).  Daarom zijn injecties tijdrovender, duur en – laten we eerlijk zijn – pijnlijk bij het toedienen (nvdr trage inspuiting is minder pijnlijk). Maar zijn ze efficiënter?

Twee studies die een antwoord zochten op deze vraag concludeerden dat orale toediening met grote dosissen B12 even doeltreffend zijn, zoniet doeltreffender, dan injecties.

• Een studie uit 1997 toonde aan dat orale suppletie met 2000 µg (2 mg) per dag drie keer zo efficiënt was als injecties om B12 gehaltes te doen toenemen bij patiënten met pernicieuze anemie. (11)
• Een andere studie uitgevoerd in 2005 concludeerde dat een dosis van 2000 µg (2 mg) orale B12 even efficiënt was als intramusculaire toediening bij patiënten met een vitamine B12 tekort. (12)

Als het aankomt op orale suppletie van B12 zijn sublinguale tabletjes (smelttabletjes onder de tong) de beste keuze aangezien ze direct opgenomen worden in het slijmvlies en niet het spijsverteringsstelsel moeten passeren, wat vaak de oorzaak is van een tekort om mee te beginnen.

Hoeveel is genoeg? …Teveel?

Er is geen vaste bovengrens vastgesteld voor hydroxocobalamine omdat er geen toxische effecten bekend zijn, zelfs bij extreme hoge dosissen. Veel studies gebruikten 1000 of 2000 µg per dag. Dr. Cheney schrijft gewoonlijk 10 000 µg (10 mg) per dag voor aan ME/CVS-patiënten. Dr. Susan Solomon, MD, beveelt minstens 5000 µg (5 mg) sublinguaal aan per dag voor chronisch zieke patiënten. Dr. Sarah Myhill, MD, start gewoonlijk met 5000 µg (5mg) per dag voor ME/CVS en past dan de frequentie aan volgens de respons.

Samengevat

Klinisch onderzoek en praktijk beveelt sterk het gebruik aan van hydroxocobalamine aan als een veilig en uiterst effectieve methode om een vitamine B12-tekort bij te stellen.

Referenties:

1. Stott DJ, et al. “Prevalence and haemopoietic effects of low serum vitamin B-12 levels in geriatric medical patients.” Br J Nutr. 1997 Jul;78(1):57-63.

2. Hall CA, et al. “The availability of therapeutic hydroxocobalamin to cells.” Blood. 1984 Feb;63(2):335-41.

3. Glass GBJ, et al. “Hydroxocobalamin V. Prolonged Maintenance of High Vitamin B-12 Blood Levels following a Short Course of Hydroxocobalamin Injections.” Blood, 1966, Vol. 27, No. 2, pp. 234-241.

4. Regland B, et al. “Increased concentrations of homocysteine in the cerebrospinal fluid in patients with fibromyalgia and chronic fatigue syndrome.” Scand J Rheumatol. 1997;26(4):301-7.

5. Hoh D. “Treatment at the Cheney Clinic.” The CFIDS Chronicle. July/August, 1998:13-14.

6. Pall ML. “Common etiology of posttraumatic stress disorder, fibromyalgia, chronic fatigue syndrome and multiple chemical sensitivity via elevated nitric oxide/peroxynitrite.” Med Hypotheses. 2001 Aug;57(2):139-45.

7. Pall ML. “New theory on explanations for chronic fatigue syndrome. ProHealth.” February 13, 2001.

8. vanAsselit DZ, et al. “Cobalamin supplementation improves cognitive and cerebral function in older, cobalamin-deficient persons.” J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2001 Dec;56(12):M775-9.

9. Weinberg JB, et al. “Inhibition of productive human immunodeficiency virus-1 infection by cobalamins.” Blood. 1995 Aug 15;86(4):1281-7.

10. Wright, JV. “Treatment of childhood asthma with parenteral vitamin B-12, gastric re-acidification, and attention to food allergy, magnesium and pyridoxine: three case reports with background an integrated hypothesis.” Journal of Nutritional Medicine, 1990; 1:277-282.

11. Journal of the American Geriatrics Society. January, 1997; 45(1):124

12. Butler CC, et al. “Oral vitamin B12 versus intramuscular vitamin B12 for vitamin B-12 deficiency: a systematic review of randomized controlled trials.” Fam Pract. 2006 Jun;23(3):279-85. Epub 2006 Apr 3.

Door Karen Lee Richards. Zij is Lead Expert gespecialiseerd in Fibromyalgie en ME/CVS, voor de ChronicPainConnection HealthCentral (www.chronicpainconnection.com). Karen is mede-oprichter van de Nationale Vereniging Fibromyalgie (NFA) en was hoofdredacteur van fibromyalgie AWARE magazine voor vier jaar. 

Opm.: Deze informatie werd niet gecontroleerd door de FDA. Het is universeel en is niet bedoeld voor de preventie, diagnose of behandeling van een ziekte of aandoening. Het is heel belangrijk dat u geen veranderingen aanbrengt in uw behandelplan zonder dit te onderzoeken of bespreken in samenspraak met uw arts of specialist.

© Vertaling door Zuiderzon, ME-Gids.net van “The brain boosting B12: Hydroxocobalamin” (ProHealth, 29 januari 2010)

Bijkomende informatie

Bezoek iHerb.com om meer te weten te komen over producten genoemd in dit artikel.

B12 Extreme van ProHealth (protea nutraceuticals)

•  Vitamine B12

Deze producten zijn niet bedoeld voor de diagnose, behandeling of preventie van een ziekte. Raadpleeg steeds uw arts vooraleer u een product gebruikt.