Artsenkrant 2236, vrijdag 20 april 2012. Rubriek Actualiteit, p. 10-11

FRANCIS COUCKE MAAKT IN ZIJN BOEK KOMAF MET DE ‘MISHANDELING VAN CHRONISCHE PATIËNTEN’

In zijn boek ‘De CVS-mythe’ laat dokter Francis Coucke geen spaander heel van de aanpak van CVS door de universitaire referentiecentra. “CVS is een nepdiagnose. Hoe meer die wordt gesteld, hoe dommer de dokters want ze zoeken niet naar wat er echt aan de hand is”, windt Coucke er geen doekjes om. | Kari Van Hoorick

Wonderdokter voor de ene, controversieel figuur in de ogen van anderen. Geriater, internist en endocrinoloog Coucke is immers vooral bekend van zijn bittere strijd tegen de Orde van Geneesheren, het christelijke ziekenfonds, de academische wereld en last but not least het Riziv (zie kaderstuk).

Dat zijn debuutboek uitgerekend nu van de persen is gerold, op het moment dat de universitaire CVS-centra onder de hakbijl gaan, noemt dokter Coucke zelf toeval. “Ik was al een jaar geleden aan dit boek begonnen, op aanraden van dokter Peter Aelbrecht, de auteur van Homo energeticus, een boek dat eveneens gaat over energieproblemen. Hij adviseerde me om mijn ideeën ook voor het brede publiek te verwoorden. Dat de CVS-centra moeten sluiten, vind ik niet meer dan logisch. Hun aanpak is compleet achterhaald, foutief en levert niets op voor de patiënten”, zegt Coucke.

Hoe moet CVS dan wel behandeld worden?

We moeten inzien dat CVS een valse diagnose is. Ik geloof dat hooguit 5% van alle mensen die vandaag die diagnose meekregen, echt aan CVS lijden. Het is een extreem zeldzame ziekte. Artsen gebruiken CVS en fibromyalgie om aandoeningen te omschrijven waarvan ze de diagnose niet kunnen stellen omdat ze de oorzaak niet vinden. Die oorzaak vinden ze niet omdat ze er niet met de juiste middelen naar zoeken. Dat is deels ook het gevolg van de overspecialisatie van de geneeskunde, waardoor er nauwelijks nog algemene internisten te vinden zijn.

Dokter Coucke: “Ik voel me de huisarts van die zogezegde ‘CVS’-patiënten.” © JDB

Ik slaag er vaak wel in om de oorzaak van de problemen van mijn patiënt te achterhalen. Door bij iedereen die zich aandient een geïndividualiseerd onderzoek te doen naar de hormonale en voedingsstatus en naar de werking van het immuunsysteem. Het endocrien systeem, de voedingstoestand en het immuunsysteem vormen de centrale gezondheidsas. Als zich daar ergens kortsluitingen, slijtage of onevenwichten voordoen, volgen er klinische klachten die chronisch kunnen worden. De academische wereld zwaait dan met het etiket CVS omdat het klassieke zorgpad zich geen raad weet met het zoeken naar de oorzaken. Vervolgens worden mensen die echt ziek zijn naar de psychotherapeut gestuurd voor wat gesprekstherapie of mindfulness. Dat is mishandeling.

Nochtans worden cognitieve gedragstherapie en reconditionering beschouwd als enige evidence-based behandelingen voor CVS. De hormonentherapie die u hen voorschrijft, is niet evidence-based.

Evidence-based is de nieuwe medische religie maar daar kan je heel wat bedenkingen bij maken. Het is prachtig in theorie maar het vergt veel geld en rond CVS en fibromyalgie zijn nooit zulke grootschalige onderzoeken gedaan. Bovendien betwist ik de diagnose van CVS. Als ik patiënten behandel met cortisol  hoef ik helemaal niet te bewijzen dat die therapie werkt voor CVS want ik schrijf dat niet voor aan  CVS-patiënten maar aan mensen die lijden aan een bijnierinsiffuciëntie. Dat is wel evidence-based. Een diagnose die blijkbaar door veel CVS-centra wordt gemist. Als zij dan beweren dat ik experimenteer met hormonen bij CVS-patiënten, snijdt die beschuldiging geen hout.

Ik heb de voorbije jaren al 150 dossiers verzameld van mensen die volgens het Riziv de diagnose CVS hebben. Ik heb hen onderzocht en stelde vast dat ze een gezwel hadden in de schildklier en hormonale tekorten die hun klachten verklaarden. CVS-centra checken die hormonale afwijkingen niet, en als ze ze vaststellen, besluiten ze dat het komt door stress.

Uw behandelingen zijn ook duur voor patiënten. Tot 800 euro voor een kuur. Begrijpt u die kritiek?

Dat geldt inderdaad voor sommige therapieën bij bepaalde patiënten. De  gammaglobulines kunnen duur uitvallen, net als sommige voedingssupplementen. Maar dat geldt bijvoorbeeld niet voor cortisol of antibiotica. In bepaalde gevallen krijgen patiënten ook hun therapie terugbetaald maar dat zou beter kunnen. Het klopt dat het voor sommigen duur is, maar ik daar weinig aan verhelpen.

U schrijft in uw boek dat er een explosie is van auto-immuunziekten zoals coeliakie en lupus, die vaak niet herkend worden?

Slechts 1% van de coeliakiepatiënten krijgt vandaag een diagnose en ook dat kan leiden tot klachten zoals energieverlies, problemen met bijnier en schildklier en depressie. Ook lupus is zwaar ondergediagnosticeerd. Ik heb binnenkort twee wetenschappelijke posters die aanvaard zijn op het internationale congres over auto-immuunziekten die dit probleem behandelen. Daarin beschrijf ik onder meer de behandeling van ruim 100 lupuspatiënten die onterecht de diagnose CVS kregen. Door ze therapie voor lupus te geven, is hun situatie er sterk op vooruitgegaan.

‘Evidence-based is de nieuwe medische religie maar daar kan je heel wat bedenkingen bij maken’

We kunnen veel meer doen voor chronische patiënten dan nu gebeurt. We moeten terug naar de ‘geneeskunst’, ten dienste van de patiënt, in plaats van de huidige te prestatiegerichte geneeskunde. Ik hoop echt dat alle huisartsen gewoon mijn boek lezen zodat ze zich een eigen idee kunnen vormen van wat mijn aanpak inhoudt. Ik wil daar heel graag met hen over spreken. Zij kunnen een grote rol spelen bij de juiste diagnosestelling van deze patiënten, door bijvoorbeeld het cortisol te laten bepalen bij patiënten met dit type klachten. CVS-centra zijn overbodig. Samen met de huisartsen

kan ik die mensen best verder helpen. Ik voel me de huisarts van die zogezegde ‘CVS’-patiënten. ◆

Francis Coucke, ‘De CVS –mythe’, Standaard uitgeverij, 286blz., 19,95 euro

© Artsenkrant

Media

 De Morgen, 30 maart 2012.

“Chronisch zieken worden mishandeld in dit land.” Arts schrijft boek over ‘falende geneeskunde’ in België.

In zijn boek De CVS-mythe haalt endocrinoloog Francis Coucke keihard uit naar zijn vijanden: het RIZIV en de bedenkers van het chronische vermoeidheidssyndroom. “Mensen die echt ziek zijn in therapie sturen: dat is mishandeling.” 

[Lees het interview in De Morgen]

Dag Allemaal, 10 april 2012

Dr. Coucke gelooft niet in CVS, maar behandelt wel met succes patiënten.

Het is een nepdiagnose die artsen toelaat vooral niet verder te zoeken.

[Lees het interview in Dag Allemaal]

Dank aan ME/cvs in België.