Met overheidsgeld gefinancierd onderzoek moet patiënten ten goede komen en om ervoor te zorgen dat dit ook gebeurt, moeten onderzoekers en financiers samenwerken met patiënten als partners. Dit zal ervoor zorgen dat onderzoek prioriteit geeft aan wat belangrijk is voor de patiënt. Het zal leiden tot doeltreffender onderzoek. En het zal ertoe bijdragen dat onderzoek voordelen oplevert voor patiënten in plaats van alleen maar “succes” voor onderzoekers. Twee lopende studies illustreren deze aanpak, die het “nieuwe normaal” zou moeten worden.
Waarom financieren liefdadigheidsinstellingen en (via de overheid) belastingbetalers medisch onderzoek? Eenvoudig: om zieke mensen tastbare voordelen te bieden. Aangezien het er allemaal om draait om patiënten te helpen, is het volstrekt onlogisch dat men hen bijna nooit bij het onderzoeksproces betrekt.
We weten nog steeds niet wat de oorzaak is van ME/cvs en we hebben er geen werkzame behandelingen voor. We hebben een betere aanpak van wetenschappelijk onderzoek nodig en we moeten de patiënten een centrale rol toebedelen.
Onderzoekers, investeerders en patiënten moeten nu de handen ineenslaan en in partnerschap samenwerken. Er zijn drie redenen waarom deze aanpak tot een snellere vooruitgang van het onderzoek zou moeten leiden.
- Het zal het onderzoek toespitsen op de prioriteiten die voor de patiënt het belangrijkst zijn.
- Het zal het onderzoek efficiënter en doeltreffender maken.
- Het zal ertoe bijdragen dat het onderzoek resultaten oplevert voor de patiënt en niet alleen “succes” voor de onderzoeker.
Dit is hoe de betrokkenheid van patiënten bij onderzoek tot elk van deze verbeteringen zal leiden.
1. Nadruk op de prioriteiten van de patiënt
Personen die leven met langdurige COVID (die ervaringsdeskundigen zijn) moeten gelijkwaardige partners zijn bij het opstellen van de onderzoeksagenda.
Onderzoek zou resultaten moeten opleveren voor patiënten, dus waarom vragen we hen niet welke resultaten zij willen? Op welke onderzoeksvragen willen patiënten een antwoord?
In het VK doet de James Lind Alliance precies dit, door middel van partnerschappen voor het vaststellen van prioriteiten. Zij brengt zorgverleners en patiënten samen om tot een akkoord te komen over de belangrijkste vragen op onderzoeksgebied.
Voor vele ziekten, niet alleen voor ME/cvs, zijn dit niet altijd de prioriteiten die investeerders en wetenschappers hebben gekozen om aan te pakken.
Zodra de nieuwe prioriteiten zijn afgesproken, is de volgende stap dat patiënten en zorgverleners met wetenschappers rond de tafel gaan zitten en een programma bespreken dat deze prioriteiten verwezenlijkt.
Deze nieuwe aanpak wordt nu toegepast op ME/cvs via het initiatief Prioritise ME, geleid door Sonya Chowdhury, CEO van de liefdadigheidsorganisatie Action for ME. Dit initiatief wordt gesteund door de twee belangrijkste publieke geldschieters voor medisch onderzoek in het VK – de Medical Research Council en het National Institute for Health Research (NIHR).
Chowdhury zei: “Partnerschappen voor het stellen van prioriteiten bij andere ziekten hebben geleid tot meer financiering, meer onderzoek en betere behandelingen. We hebben dringend behoefte aan hetzelfde niveau van hervorming voor ME/cvs en zullen samenwerken met geldschieters, ME/cvs-patiënten en artsen om concrete vooruitgang te boeken voor de patiënten”.
Het zal van cruciaal belang zijn dat onderzoekers en investeerders samenwerken met patiënten en clinici om nieuwe onderzoeksprioriteiten overeen te komen.
(U kunt uw eigen onderzoeksprioriteiten voor ME/cvs indienen via deze enquête [enkel voor mensen in het VK, n.v.d.r.].)
2. Inspraak maakt wetenschappelijke studies beter
De Medical Research Council en, in het bijzonder, het NIHR vragen onderzoekers om patiënten en het publiek bij hun studies te betrekken.
Dit kan door patiënten informeel te raadplegen of zelfs door een adviespanel van patiënten op te richten.
Voor een behandelingsstudie zou deze aanpak bijvoorbeeld kunnen inhouden dat patiënten advies geven over hoe het succes van de behandeling kan worden gemeten.
Voor ME/cvs zou dit kunnen betekenen dat scores op vragenlijsten worden verworpen als maatstaf voor succes, en dat in plaats daarvan objectieve maatstaven worden gebruikt zoals de vraag of patiënten lichamelijk meer kunnen doen of erin slagen hun uren werk of opleiding te verhogen. Dit zijn resultaten die een echt verschil maken in het leven van patiënten.
Patiënten als partners
Maar de meest verregaande manier waarop onderzoekers met patiënten kunnen samenwerken, is hen uit te nodigen deel uit te maken van het onderzoeksteam.
Dat is precies de baanbrekende aanpak van de DecodeME-studie. Het is een zeer grote DNA-studie die op zoek is naar biologische oorzaken van ME/cvs.
De meeste onderzoekers van deze studies zijn professionele wetenschappers. Maar naast hen zijn er Andy Devereux-Cooke, een patiënt en oprichter van het forum Science for ME, en Sonya Chowdhury. Zij is tegelijk mantelzorger voor haar zoon die ME heeft, en ook de CEO van Action for ME.
De bestuursgroep van de studie bestaat uit professor Chris Ponting, de hoofdwetenschapper, samen met Devereux-Cooke en Chowdhury. Personen die leven met ME leiden letterlijk de studie.
Patiënten, zorgverleners en liefdadigheidsinstellingen helpen ook bij elk aspect van de studie, en vormen bovendien een algemene stuurgroep.
Personen met de ziekte zijn de echte ME-experten. Als wetenschapper is het bijzonder waardevol om regelmatig met hen te overleggen als collega’s.
Professor Chris Ponting
Onze standpunten worden als volkomen gelijkwaardig beschouwd aan die van de betrokken wetenschappers.
Sian Leary, DecodeME-teamlid met ME/cvs
Hoe samenwerking met patiënten de wetenschap vooruit helpt
DecodeME moet 20.000 deelnemers rekruteren, wat een enorme uitdaging is, vooral voor een relatief zeldzame ziekte.
Patiënten zijn vanaf het begin over DecodeME geraadpleegd, dus is het niet verwonderlijk dat zij enthousiast de boodschap over deelname hebben verspreid. Patiënten helpen ook bij het maken van rekruteringsmateriaal en zorgen ervoor dat het relevant is voor zowel patiënten als voor henzelf.
Deze aanpak komt de studie rechtstreeks ten goede. Tot dusver hebben meer dan 20.000 mensen belangstelling getoond voor deelname en het onderzoek gaat pas in september van start.
Daadwerkelijk geïnformeerde toestemming
Onderzoekers moeten ervoor zorgen dat iedereen die aan een studie wil deelnemen, begrijpt wat de studie inhoudt, zodat patiënten naar behoren geïnformeerde toestemming kunnen geven.
Wetenschappers vinden het echter niet altijd gemakkelijk om de wetenschap aan leken uit te leggen, of om te gissen met welke zaken patiënten rekening zouden willen houden.
DecodeME heeft voor een nieuwe aanpak gekozen, waarbij het team werd geleid door patiënten die zeiden dat de uitleg en het toestemmingsformulier die door de wetenschappers waren opgesteld, niet geschikt waren voor patiënten.
Wetenschappers en patiënten werkten samen bij het opstellen van documentatie waarin de wetenschap en de kwesties duidelijk werden uitgelegd. Zij kwamen ook tot een akkoord dat sommige dingen die de wetenschappers wilden, zoals toestemming voor toegang tot informatie uit medische dossiers, voor de patiënten facultatief moest zijn, en niet verplicht.
Het nieuwe materiaal werd getest op een steekproef van potentiële deelnemers, en allen zeiden dat zij begrepen wat er van hen werd gevraagd.
Bijna iedereen zei ook dat hij of zij graag toestemming zou geven. Gewoonlijk besluit ongeveer een kwart van de mensen geen toestemming te geven in studies die vergelijkbaar zijn met DecodeME. Hoge percentages van toestemming voor DecodeME zullen het gemakkelijker maken om de uiterst ambitieuze doelstelling van 20.000 deelnemers te halen.
3. Nadruk op daadwerkelijk resultaat
Voor patiënten betekent wetenschappelijk succes simpelweg een beter begrip van de ziekte, en vorderingen in de richting van werkzame behandelingen.
Dat is niet hoe succes wordt gedefinieerd voor onderzoekers.
Hoezeer onderzoekers ook een doorbraak willen bereiken en patiënten willen helpen, hun vak beloont hen voor de publicatie van studies die door andere onderzoekers worden geciteerd en voor het binnenhalen van financiering voor hun onderzoek. Zij worden niet uitdrukkelijk beloond omdat zij patiënten helpen.
De verdere loopbaan van wetenschappers – en vaak zelfs hun job – hangt af van deze academische criteria voor succes, en dat is dan ook waar wetenschappers zich noodzakelijkerwijs op zullen richten.
Veel ME/cvs-patiënten zullen zeggen dat Britse onderzoekers zich jarenlang niet hebben gefocust op resultaten leveren voor de patiënt.
Er is veel geld en moeite gestoken in onderzoek naar biopsychosociale verklaringen en behandelingen voor ME/cvs. Deze benaderingen waren populair bij geldschieters en veel wetenschappers, en leverden “succes” op in de vorm van publicaties en subsidies.
Nochtans hebben ze stelselmatig niets opgeleverd voor de patiënt. NICE heeft onlangs al het onderzoek naar psychosociale behandelingen voor ME/cvs beoordeeld als van lage of zeer lage kwaliteit. En het staat op het punt om richtlijnen uit te geven die waarschuwen tegen het gebruik van een van deze behandelingen.
Patiënten – gesteund door vele wetenschappers – waarschuwden onderzoekers en financierders jarenlang voor de ernstige wetenschappelijke tekortkomingen van deze therapeutische studies, voor het gebrek aan positieve effecten van de behandeling, en voor het bewijs van schade.
Jammer genoeg weigerden wetenschappers en financierders te luisteren en bekritiseerden zij patiënten omdat zij hun bezorgdheid uitten. Als gevolg daarvan zijn miljoenen ponden en vele jaren verspild, met de patiënten als grote verliezers.
We hebben nood aan een nieuwe aanpak.
Partnerschap is de weg vooruit
We verdienen beter dan dit, en DecodeME is een voorbeeld van hoe patiënten, wetenschappers en investeerders kunnen beginnen met het uitstippelen van een gezamenlijke weg vooruit, op voet van gelijkheid.
Andy Devereux-Cooke, medeonderzoeker van DecodeME
De aanpak van DecodeME en Prioritse ME moet de toekomst worden, niet een uitzondering.
Het wordt tijd dat onderzoekers en geldschieters gaan samenwerken met patiënten en overeenstemming bereiken over een onderzoeksagenda. Het wordt tijd dat onderzoekers met patiënten gaan samenwerken als het nieuwe normaal dat leidt tot beter onderzoek.
En het wordt tijd om ervoor te zorgen dat de overheidsmiddelen die aan onderzoek worden besteed, resultaten opleveren voor ME/cvs-patiënten.
Laten we allemaal samenwerken om dit te realiseren.
© ME/CFS Research Review, 19 mei 2021. Vertaling Els, redactie Abby, ME-gids.
