Na de reeks van vier video’s van consortiumleider Jos Bosch en van projectleider Marjan Versnel, volgt een serie van vier video’s van projectleider Jeroen den Dunnen. Ook van de andere vier NMCB-projectleiders Inge Huitinga, Niels Eijkelkamp, Rob Wüst en Ruud Raijmakers zijn of worden nog vier video’s opgenomen, gebaseerd op vragen van ME-patiënten.
Vandaag de derde video van Jeroen den Dunnen – projectleider van het NMCB-project AutonoME. Meer info daarover vind je hier.
Het transcript vind je onderaan dit artikel.
👉 Ondertiteling: kijk de video op ons YouTube-kanaal, klik op het wieltje en kies voor ondertiteling. Daar vind je ook de podcast van deze aflevering
De video zelf kun je hier zien;
Alleen luisteren? De podcast van deze aflevering vind je hier:
Volgen met geschreven tekst? Het geredigeerde transcript vind je onderaan dit artikel.
De video is ook te zien op ons nieuwe ME Centraal YouTubekanaal, waarop je je kunt abonneren, en tevens op het videokanaal van NMCB. Ook daarop kun je je abonneren.
De vragen en verder
In het metabolisme, de derde van vier video’s met projectleider Jeroen den Dunnen, beantwoordt hij de volgende vragen:
00:12 Kan een virus zich schuilhouden in het lichaam? Kan er herinfectie optreden?
00:54 Welke rol speelt het darmmicrobioom bij ME?
01:57 Heeft ME te maken met een ontregeld hormoonstelsel? Hoe?
02:39 Hoe verklaart u PEM?
04:04 Welk verband is er tussen allergieën en ME?
Vragen naar aanleiding van deze antwoorden of andere vragen aan Jeroen den Dunnen? Op maandag 19 mei zal er van 15-16 uur een chatsessie met hem plaatsvinden waarin die -en andere- kunnen worden gesteld. We zullen de vorm en spelregels daarvan ruimschoots op tijd bekendmaken.
De laatste video met Jeroen Den Dunnen wordt gepubliceerd op 28 april.
Verdere info
Voor meer informatie over dit project zie ME Centraal onder Acties/Projecten.
Vragen over of input voor deze video kunt u mailen naar ME Centraal (mecentraal@gmail.com) ovv vraag videoproject.
Kan een virus zich schuilhouden in het lichaam? Kan er herinfectie optreden?
Er kunnen zich verschillende soorten virussen schuilhouden in het lichaam voor een best een lange periode – soms zelfs levenslang. Bekende voorbeelden zijn bijvoorbeeld het epstein-barrvirus (EBV). Maar er zijn ook andere virussen zoals bijvoorbeeld het koortslipvirus (HSV, herpes-simplexvirus). Die kunnen zich lang ophouden in het lichaam.
En in principe hoef je daar niet per se last van te hebben, maar je merkt dat als je afweer wat minder wordt, dan die virussen opeens hun kans grijpen en ze weer boven komen. En dan kunnen ze symptomen veroorzaken. En het zou natuurlijk kunnen dat bij ME/cvs-patiënten of bij andere aandoeningen zo’n opleving van een virus de klachten kan veroorzaken.
Welke rol speelt het darmmicrobioom bij ME?
Het darmmicrobioom is in algemene zin al heel erg belangrijk voor iedereen. Het darmmicrobioom zorgt ervoor dat onze stofwisseling goed functioneert. Het is heel belangrijk bij het afstellen van de afweer. In principe gaat ons lichaam als het een bacterie ziet een afweerreactie starten. Maar in je darmen doen al die bacteriën die daar zitten alleen maar goed werk: daar wil je geen ontstekingsreactie tegen hebben. Dus het afstellen van die afweer is heel belangrijk.
En je hebt de gut-brain-as – de communicatie tussen je darmen en je brein. Als daar verstoringen in plaatsvinden, kun je allerlei soorten problemen krijgen.
Zijn er afwijkingen of veranderingen gevonden bij ME/cvs-patiënten? Als je dat vergelijkt met gezonde controles wel: je ziet veranderingen. De vraag blijft altijd wel: is het oorzaak of gevolg. Is er iets anders fout gegaan waardoor het microbioom verandert? Of was het microbioom anders en heeft dat geleid tot de klachten – hetzij direct, hetzij indirect als één van de risicofactoren die mensen net over die drempel helpt om ziek te worden.
Heeft ME te maken met een ontregeld hormoonstelsel?
Het hormoonstelsel zou betrokken kunnen zijn bij ME/cvs en andere postacute infectiesyndromen. In hormonen zoals bijvoorbeeld cortisol en ook testosteron en estradiol zijn allemaal afwijkingen gevonden bij ME/cvs en postacute infectiesyndromen als je dat vergelijkt met gezonde mensen.
De vraag blijft opnieuw of dat oorzaak of gevolg is. Om een causaal verband aan te tonen, daar zijn we nog niet. Maar het zou opnieuw weer één van die factoren kunnen zijn – een stukje van de puzzel – die zou kunnen verklaren waarom mensen ziek zijn.
Hoe verklaart u PEM?
We kunnen postexertionele malaise nog niet echt verklaren. Maar we zijn wel wetenschappers, dus we hebben daar natuurlijk wel theorieën over, die we hypothese noemen. Eén van die hypothesen voor postexertionele malaise die ik heb vanuit mijn onderzoek met auto-immuniteit, heb ik een beetje gecombineerd met het onderzoek van Rob Wüst die inspanningsfysioloog is en kijkt naar het effect van beweging en inspanning op postexertionele malaise.
En een theorie die we hebben, is een beetje als volgt: dat we antistoffen hebben tegen eiwitten of stoffen die vrijkomen na inspanning. Dus als je niet sport, dan kunnen die antistoffen aan niet zoveel stoffen binden in je lichaam. Maar zodra je je gaat inspannen en je spieren worden actief en er is misschien wat spierschade, of je spieren gaan stoffen maken die vrijkomen na de inspanning, dan kunnen die antistoffen opeens daaraan binden. En vervolgens krijg je daarna dus de ontstekingsreactie die je ziet en die de PEM zou kunnen veroorzaken.
Dat zou ook een verklaring kunnen zijn voor het mechanisme dat PEM bijvoorbeeld vaak een dag later komt: door een vertraagd mechanisme. En dat vertraagde mechanisme proberen we ook in het lab na te bootsen door spiercellen te kweken, daar die antistoffen aan toe te voegen en te kijken of die spieren na verloop van tijd bijvoorbeeld na inspanning ook aangedaan worden.
Welk verband is er tussen allergieën en ME?
Er is een verband tussen allergieën en ME. Wat je vaak ziet, is dat allergieën vaker voorkomen bij ME/cvs-patiënten. Dat wordt soms ook gekoppeld aan een specifiek syndroom dat het MCAS – mest cell activation syndrome heet – dat je vaker lijkt te zien bij ME/cvs patiënten.
Of dat direct bijdraagt aan de hoofdklachten is nog niet bekend. Dat zou zeker wel bij kunnen dragen aan de klachten die patiënten hebben. Je zou het wel kunnen behandelen met bepaalde medicatie die we al hebben.
Voor mij is het het belangrijkste dat het een indicatie is dat de afweer inderdaad ontregeld is. Ons lichaam heeft een allergische reactie om ons te verweren tegen bijvoorbeeld parasieten. Maar je activeert het nu als afweer tegen iets wat helemaal niet zo gevaarlijk is. En dat zie je hier wel – een ontregeling van het afweersysteem net als bij auto-immuniteit.
© ME Centraal
