30 januari 2025.
Cognitieve disfunctie wordt vaak gerapporteerd bij mensen met het posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom (POTS), mogelijk als gevolg van een verminderde cerebrale bloedstroom (CBS). We gebruikten SPECT in de hersenen, een toegankelijke beeldvormingsmodaliteit die nog niet systematisch is geëvalueerd bij deze patiëntengroep.
Seeley et al., 2025
Uittreksels
Retrospectief onderzoek van deelnemers uit ons register werd uitgevoerd om diegenen te identificeren die een SPECT-scan van de hersenen hadden laten uitvoeren voor onderzoek naar cognitieve disfunctie. Abnormale CBS werd beschouwd als z-score > 2 standaardafwijkingen van de referentiewaarden voor gezonde controles. Door de patiënt gerapporteerde uitkomstmaten (PROMs) zoals autonome, maag- en levenskwaliteitsymptoomscores werden geanalyseerd. Van in totaal 56 deelnemers (gemiddeld 34,8 ± 10,7 jaar, 88% vrouwen) gaven de PROMs het volgende aan: matige tot ernstige autonome disfunctie bij 75%; ten minste lichte tot matige gastroparese bij 23%; lage globale gezondheidsscore en nutscores. Abnormale CBS werd gezien bij 61% maar verschilde niet per POTS-trigger. De gebieden met de laagste gemiddelde z-scores waren de laterale prefrontale en sensorimotorische cortex. Uit hiërarchische regressieanalyses bleek dat het aantal hersengebieden met abnormale CBS, autonome symptomen en maagklachten 51% van de variaties in nut voor de gezondheid uitmaakten. Cerebrale hypoperfusie komt veel voor bij mensen met POTS en cognitieve disfunctie, zelfs in rugligging, wat bijdraagt aan een verminderde kwaliteit van leven.
Resultaten
In totaal werden 62 patiënten met POTS geïdentificeerd die eerder SPECT-beeldvorming van de hersenen hadden ondergaan van de 440 patiënten die in de onderzoeksperiode in het register waren opgenomen. Zes patiënten werden uitgesloten vanwege onvolledige gegevens, waardoor 56 deelnemers in aanmerking kwamen voor inclusie in deze analyse (Tabel 1 & Aanvullende Fig. 2). De gemiddelde leeftijd was 34,8 ± 10,7 jaar met een gemiddelde bodymassindex van 26,5 ± 6,4 kg/m2 en er was een overwicht in Kaukasisch ras (95%) en vrouwelijk geslacht (88%). De meeste deelnemers waren hoger opgeleid (71%), maar slechts 21% had een voltijdse baan. Het begin van POTS-symptomen werd gerapporteerd op een mediane leeftijd van 28 jaar (IQR 16-37) na een diagnostische vertraging van 4,9 ± 6,1 jaar.
Bij 71% van het cohort werd een waarneembare trigger gevonden die in de tijd dichtbij het begin van de POTS-symptomen lag. SARS-CoV-2-infectie kwam het vaakst voor (29%), gevolgd door andere infecties dan COVID-19 (20%) en trauma/hersenschudding (13%). Nog eens 10% had een combinatie van andere daarmee samenhangende triggers zoals vaccinatie, zwangerschap en chirurgie. Van de 16 patiënten met COVID-19 gerelateerde POTS had 87% ten minste twee SARS-CoV-2-vaccinaties voorafgaand aan hun infectie. Allen hadden een door laboratoriumonderzoek bevestigde milde COVID-19-infectie waarvoor geen ziekenhuisopname of zuurstoftherapie nodig was. De meest voorkomende comorbide aandoeningen waren migraine (54%), hEDS (45%) en myalgische encefalomyelitis (36%).
Conclusie
Er is een hoge prevalentie van verminderde cerebrale perfusie bij mensen met POTS, wat aantoonbaar is met SPECT-beeldvorming van de hersenen in rugligging en geassocieerd is met een verminderde levenskwaliteit. De meest frequent aangetaste gebieden zijn de prefrontale laterale en sensorimotorische cortex. Verminderde cerebrale perfusie lijkt vaker voor te komen bij mensen met comorbide gewrichtshypermobiliteitssyndroom en onafhankelijk van de POTS-triggers. Deze resultaten benadrukken de noodzaak van verder onderzoek om de etiologie en de mechanistische routes die ten grondslag liggen aan neurovasculaire disfunctie in postvirale en autonome syndromen, waaronder langdurige covid, af te bakenen. Toekomstige prospectieve studies kunnen de rol onderzoeken van therapieën zoals lichaamsbeweging, vasoconstrictoren en vochtmanagement op de cerebrale perfusie.
Commentaar ME Association
Hoewel dit onderzoek kijkt naar de bloedtoevoer naar de hersenen (cerebrale bloedstroom) en problemen met het kortetermijngeheugen en de concentratie (cognitieve disfunctie) bij mensen met posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom (POTS), zijn de bevindingen ook relevant voor ME/cvs.
Dit komt omdat een aanzienlijk deel van de mensen met ME/cvs, vooral in jongere leeftijdsgroepen, ook POTS heeft en cognitieve disfunctie een belangrijk diagnostisch kenmerk is van ME/cvs.
Het is ook vermeldenswaardig dat verminderde cerebrale bloedstroom is gerapporteerd bij ME/cvs met behulp van hetzelfde type neurobeeldvormingstechniek (SPECT-scans) dat werd gebruikt in deze studie.
Dr. Charles Shepherd,
Trustee en Medisch Ere-adviseur van de ME Association,
Lid van de ME/cvs-richtlijncommissie van NICE uit 2018-2021,
Lid van de Chief Medical Officer’s Werkgroep ME/cvs-Werkgroep uit 2002
Meer informatie
- Brochure: Postural Orthostatic Tachycardia Syndrome (POTS) (Engels)
© ME Association. Vertaling admin, redactie NAHdine, ME-gids.
Opnieuw gepubliceerd met vriendelijke toestemming van de Britse ME Association.
Engelse versie beschikbaar op hun website: www.meassociation.org.uk
Slechte bloeddoorstroming in de hersenen in verband gebracht met posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom
Persbericht door Rhiannon Koch, University of Adelaide
In wat wordt beschouwd als een wereldprimeur, hebben onderzoekers van de Australian Dysautonomia and Arrhythmia Research Collaborative (ADARC) van de Universiteit van Adelaide hersenscans gebruikt om doorbloedingsproblemen te identificeren bij mensen met het posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom (POTS).
POTS is een complexe aandoening die het autonome zenuwstelsel aantast, dat onbewuste lichaamsfuncties zoals ademhaling, bloedsomloop en spijsvertering aanstuurt.
Het syndroom komt vaker voor bij jongere vrouwen en de symptomen verergeren bij het staan. Vaak leidt dit tot duizeligheid, hersenmist, een snelle hartslag en vermoeidheid.
In samenwerking met het South Australian Health and Medical Research Institute (SAHMRI) analyseerden academici van het ADARC nucleair geneeskundige hersenscans (SPECT) van 56 patiënten met POTS die ernstige problemen ondervonden met hersenmist, om problemen met de bloeddoorstroming te onderzoeken.
Een SPECT van de hersenen maakt een gedetailleerd 3D-beeld van de bloedstroom in de hersenen en laat zien welke gebieden mogelijk niet genoeg bloed krijgen. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in Scientific Reports.
We ontdekten dat 61% van de deelnemers een verminderde bloeddoorstroming had in belangrijke hersengebieden, zelfs als ze neerlagen.
Hoofdauteur Dr. Marie-Claire Seeley, The University of Adelaide’s Australian Dysautonomia and Arrhythmia Research Collaborative
“We ontdekten dat 61% van de deelnemers een verminderde bloeddoorstroming had in belangrijke hersengebieden, zelfs wanneer ze neerlagen. Dit is het eerste duidelijke bewijs van een slechte doorbloeding van de hersenen bij POTS, zelfs als de patiënten liggen, met behulp van een beeldvormingstechniek die breed toegankelijk is voor artsen,” aldus Dr. Seeley.
“Deze bevindingen kunnen helpen bij het verklaren van hersenmist bij POTS en vergelijkbare aandoeningen zoals langdurige covid, waarbij veel mensen worstelen met vermoeidheid en moeite hebben met helder denken.”
In Australië kan het gemiddeld zeven jaar duren voordat de diagnose POTS wordt gesteld, omdat de aandoening onvoldoende wordt herkend en het moeilijk is om toegang te krijgen tot diagnostische tests.
De hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor executieve functies, gevoel en beweging waren bij de deelnemers het meest aangetast. Dit kan leiden tot problemen met planning, besluitvorming, concentratie en het verwerken van zintuiglijke informatie, wat gevolgen heeft voor het dagelijks leven en het algemene welzijn.
POTS ontwikkelt zich meestal na een virusinfectie, maar kan ook optreden na gebeurtenissen zoals een hersenschudding, operatie of zwangerschap. ADARC-onderzoekers toonden als eersten een verband aan tussen long covid en POTS, waarbij 79% van de deelnemers aan het onderzoek voldeed aan de criteria voor POTS.
“Gezien de jonge leeftijd van ons POTS-cohort, dat voornamelijk uit vrouwen bestaat, en de zorgwekkende implicaties van de bloedstroom op de cognitieve functie en de zintuiglijke functie, roepen onze bevindingen vragen op over de mogelijke impact op de progressie in het onderwijs, de betrokkenheid bij het arbeidsproces en het algehele sociale en economische welzijn,” aldus Dr. Seeley.
“We hebben gezien dat POTS mensen uit alle lagen van de bevolking beïnvloedt, waardoor mensen die ooit goed konden functioneren in de maatschappij nu een veel lagere levenskwaliteit hebben. Deze resultaten benadrukken de noodzaak van verder onderzoek om de onderliggende paden te begrijpen die ten grondslag liggen aan problemen met de bloedstroom in de hersenen bij postvirale en autonome syndromen. Toekomstige prospectieve studies kunnen de rol van therapieën en interventies in de behandeling van de hersendoorbloeding onderzoeken.”
Meer informatie: Marie-Claire Seeley et al, Novel brain SPECT imaging unravels abnormal cerebral perfusion in patients with postural orthostatic tachycardia syndrome and cognitive dysfunction, Scientific Reports (2025). DOI: 10.1038/s41598-025-87748-4
Informatie wetenschappelijk tijdschrift: Scientific Reports
Aangeleverd door de Universiteit van Adelaide
© University of Adelaide voor Medical Xpress, 28 maart 2025. Vertaling admin, redactie NAHdine, ME-gids.
