Vorige zondag (9 feb 2025) was u te gast in De Zevende Dag (vanaf min 12) om o.a. de hervorming van de pensioenen toe te lichten. Als chronisch zieke voelde ik me miskend en vergeten in uw verklaring van het nieuwe malussysteem van de pensioenhervorming.
Kort samengevat zei u:
“Mensen die ziek zijn, dragen niet bij. Dus zullen ze langer moeten werken als ze niet aan hun minimum aantal dagen komen.”
Uit dit antwoord blijkt een zwart-wit denken over ziekte: je bent ziek, daarna genees je of sterf je. Chronische ziekte met een blijvende arbeidsongeschiktheid, bestaat niet in dat denkbeeld.
Ik kan me voorstellen dat u, in het heetst van een discussie in een TV-studio, geen rekening houdt met alle bestaande mogelijkheden, maar uw antwoord miskende mij als chronisch zieke: ik kan niet meer werken om aan mijn minimumdagen te komen, er is geen periode ná mijn ziekte. Dus word ik nog maar eens gestraft om wat mij buiten mijn wil overkomt: ziek zijn en ziek blijven.
Hopelijk kan u in de kalmte van een studiedienst ook mijn situatie in overweging nemen.
Niet bijdragen of niet geholpen worden?
Als jonge professional heb ik 17 jaar een succesvolle beroepscarrière gehad, waarbij ik als alleenstaande zonder kinderen, al die jaren ruimschoots bijgedragen heb aan de staatskas (sociale bijdragen, belastingen, enz.).
En toen werd ik ziek. Onze vermaarde geneeskunde kon me niet beter maken hoewel ik alle revalidatietherapieën (meer dan eens zelfs) probeerde. Ik werkte nog 2 jaar halftijds in een stelsel van progressieve hertewerkstelling, maar nu weet ik dat mijn kans op spontane genezing het grootste was zonder revalidatie en met zoveel mogelijk rust. Uiteindelijk werd ik op het werk ontslagen. Vandaag ben ik nog altijd ziek. Ik kom dus niet aan mijn minimum aantal dagen als gelijkgestelde periodes van invaliditeit voortaan niet meer meetellen in dit malussysteem. En ik kan dit niet meer goedmaken zoals u in de studio suggereerde.
Nochtans probeer ik al 25 jaar om beter te worden, om weer te kunnen bijdragen via zinvol werk onder de vorm van arbeidsparticipatie, om me weer een “erkend” in plaats van miskend lid van de maatschappij te voelen.
De voorbije 25 jaar “kostte” ik de maatschappij mijn invaliditeitsuitkering maar het kostte mij veel meer: ondanks alle jaren bijgedragen te hebben aan de staatskas, kon de “staat” mijn gezondheid niet terugbrengen. Ik zou niet liever gewild hebben dan na een ziekteperiode terug volop te leven, financieel en jobsgewijs bij te dragen. In dat geval zou mijn loon (en mijn pensioen) alleen hoger geworden zijn, niet lager.
Op eigen kosten heb ik allerlei dure pogingen gedaan om toch iets van mijn leven terug te krijgen, wat via de reguliere weg niet lukte. Ondertussen kon ik, gezien de hoogte van mijn uitkering, weliswaar maar 40% van mijn loon, maar aangevuld met een privé-verzekering gewaarborgd inkomen, op geen enkele bijkomende sociale voorziening beroep doen. Ik betaalde daarentegen nog hopen belasting: zelfs mét een hypotheekaftrek bijna €10.000, ieder jaar weer. De staat profiteerde mee van mijn privé-verzekering. Ik weet niet of je dat kan klasseren onder “niet bijdragen”.
Pensioen, re-activering en “sociale” zekerheid
Wellicht ben ik niet representatief voor de meeste chronische zieken. Ik weet niet hoeveel er zo zijn en dat doet ook niet ter zake, het doet zelfs niet ter zake of je ooit hebt kunnen bijdragen.
Wat wel telt, is hoe sociaal u de hervorming van de pensioenen wil maken. Ziek zijn kan iedereen overkomen en iedereen zou liever weer kunnen werken dan ziek te blijven. De weinige profiteurs vertekenen dit beeld en dit moet u zeker controleren.
Er wordt altijd gesproken over dat half miljoen langdurig zieken, maar ik vraag me af hoe men dat probleem kan aanpakken zonder goed te weten welke profielen daar in welke verhoudingen in voorkomen. Meten is weten, zegt men. Wordt er b.v. ergens geregistreerd hoeveel er daarvan überhaupt geactiveerd kunnen worden? Hoeveel zijn er niet te genezen? Hoeveel zouden er kunnen genezen als men andere behandelingen zou toelaten?
Ook in dit debat voel ik me miskend. Er zijn chronische zieken die met de huidige behandelingen niet genezen en dus ook niet geactiveerd kunnen worden. Deze zieken worden door het malussysteem een tweede keer gestraft: ze krijgen geen behandeling en hebben nu ook nog geen zicht op een normaal pensioen.
Els, 63 jaar
Deze open brief werd gepubliceerd in De Wereld Morgen.
