“Endotheeldisfunctie en herpesvirusactiviteit zijn twee kenmerken van de ME/cvs-pathologie die nog officieel met elkaar in verband moeten worden gebracht.” De auteurs
De kernpunten
- Herpesvirussen worden al bijna 40 jaar genoemd in verband met het chronischevermoeidheidssyndroom (ME/cvs). Pas toen stolling en bloedvatproblemen opdoken bij langdurige COVID, werd stolling een belangrijk onderwerp van interesse in ME/cvs. Zouden het oude en het nieuwe op de een of andere manier met elkaar verbonden kunnen zijn?
- Niemand heeft ooit het herpesvirus in verband gebracht met verminderde bloedtoevoer naar de hersenen of de spieren bij deze ziekten, maar op het eerste gezicht vraag je je af: waarom niet? Het epstein-barrvirus (EBV) heeft immers een groot bereik. Naast infectieuze mononucleose [klierkoorts, red.], ME/cvs en langdurige COVID wordt de grote boze bacterie – waar ons lichaam niet vanaf komt – in verband gebracht met 7 auto-immuunziekten en een grote verscheidenheid aan kankers.
- De meeste artsen richten zich op EBV-reactivering, maar EBV hoeft zich niet te vermenigvuldigen om onze cellen aan te tasten. Een baanbrekend artikel uit 2018 ontdekte dat zelfs wanneer EBV latent aanwezig is in een cel, het in staat blijkt te zijn om de genen te herschikken, waardoor de persoon risico loopt op een reeks auto-immuunziekten.
- In dit artikel ligt de nadruk op de endotheelcellen die de bloedvaten bekleden. Deze zeer actieve en veelzijdige cellen helpen bij de gasuitwisseling, voeding en het opruimen van afvalstoffen en zijn belangrijke ontstekingsregulatoren: ze houden de boel in beweging en de bloedvaten gezond. Problemen met endotheelcellen, zo beweren de auteurs, zullen zich waarschijnlijk uiten in problemen in de bloedvaten zelf en uiteindelijk in veel systemen in het hele lichaam.
- De auteurs laten zien hoe latente herpesvirusinfecties de endotheelcellen zouden kunnen beschadigen en stolling zouden kunnen veroorzaken. Ze stellen voor dat een herpesvirusinfectie van de bloedvaten die naar de hersenen leiden en van de bloed-hersenbarrière zou kunnen bijdragen aan de cognitieve problemen bij ME/cvs en langdurige COVID. Studies tonen aan dat schade aan het endotheel in verband wordt gebracht met cognitieve problemen bij een groot aantal ziekten.
- Een paar autopsies van de hersenen suggereren dat herpesvirussen of daarmee geassocieerde eiwitten hun weg naar de hersenen van mensen met ME/cvs hebben gevonden. (Klik hier om te zien hoe u uw hersenen kunt doneren aan het Brain Donor Project van de NIH ).
- De auteurs stelden manieren voor om te bepalen of dat oude probleem bij ME/cvs – de herpesvirussen – inderdaad de bloedstroom beïnvloedt. Ze stelden dat “een meer verfijnde focus op herpesvirussen en endotheelfunctie en -gezondheid bij ME/cvs (en langdurige COVID) gerechtvaardigd is.”
- Volgende – De interesse in EBV en de bloedvaten blijft groeien, en hoe. Op komst: meer bewijs voor disfunctie van de bloedvaten, “Zouden natuurlijke antistollingsmiddelen kunnen helpen?”, een nieuwe EBV-georiënteerde hypothese en de mogelijkheid van nieuwe EBV-medicijnen.
Herpesvirussen worden al bijna 40 jaar genoemd in verband met het chronischevermoeidheidssyndroom (ME/cvs). Pas toen stolling en bloedvatproblemen opdoken bij langdurige COVID, werd stolling een belangrijk onderwerp van interesse in ME/cvs. Zouden het oude en het nieuwe op de een of andere manier met elkaar verbonden kunnen zijn?
Pretorius, Kell en Nunes geven toe dat hun hypothese “nieuw” is, maar denken van wel. De Zuid-Afrikaanse groep Pretorius-Kell is zeker niet verlegen geweest over hun hypothese dat bloedstolsels (coagulatie) en bloedvatbeschadiging van de endotheelcellen een belangrijke rol spelen bij zowel langdurige COVID als ME/cvs. Sinds 2021 zijn ze productief geweest – ze publiceerden 18 artikelen over deze onderwerpen, waaronder vijf over ME/cvs.
Nu proberen ze een oude boeman bij ME/cvs – herpesvirussen – te koppelen aan een nieuwe boeman bij ME/cvs en langdurige COVID – de bloedvaten. Hun nieuwste onderzoek, “Herpesvirus Infection of Endothelial Cells as a Systemic Pathological Axis in Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome” [Herpesvirusinfectie van endotheelcellen als systemische pathologische as bij myalgische encefalomyelitis/cronischevermoeidheidssyndroom] , met Jean Nunes van de Universiteit van Liverpool, stelt voor dat het machtige epstein-barrvirus iets zou kunnen doen wat nog niemand eerder vermoedde: de bloedvaten van mensen met ME/cvs en/of langdurige COVID aantasten.
Op het eerste gezicht vraag je je af: waarom niet? Het epstein-barrvirus (EBV) heeft immers een groot bereik. Naast infectieuze mononucleose [klierkoorts], ME/cvs en langdurige COVID wordt de grote boze bacterie – waar ons lichaam niet vanaf komt – in verband gebracht met 7 auto-immuunziekten en een grote verscheidenheid aan kankers.
Zou het ook de bloedvaten kunnen aantasten?
Een link tussen oud en nieuw? Herpesvirussen en de bloedvaten
Het idee dat EBV invloed heeft op de bloedvaten is misschien nieuw, maar het is niet zo vergezocht. Hoewel EBV voornamelijk epitheel- en B-cellen infecteert, is het al lang bekend dat het in staat is om de endotheelcellen die de bloedvaten bekleden te infecteren, inclusief de cellen in de bloed-hersenbarrière en de cellen in de hersenen. Een onderzoek uit 2000 suggereerde dat het dUTPase-eiwit van EBV mogelijk monocyten/macrofagen die in contact komen met endotheelcellen, stimuleert om ontstekingen in de bloedvaten te veroorzaken. Andere onderzoeken hebben aangetoond dat HHV-6 ook de bloedvaten kan infecteren.
Recente studies hebben aangetoond dat een herpesvirus niet actief hoeft te repliceren om het functioneren van cellen te beïnvloeden, maar dat het een latentie moet opbouwen in de cellen; d.w.z. ze infecteren en een niet-replicerend viraal reservoir aanleggen. Hoewel beide herpesvirussen endotheelcellen kunnen infecteren, is tot nu toe alleen van HHV-6 aangetoond dat het een latentie in hen vestigt. De auteurs zijn echter van mening dat het bewijs de aanname rechtvaardigt dat EBV endotheelcellen kan infecteren en daar latentie tot stand kan brengen.
Hoewel artsen en onderzoekers vaak zoeken naar tekenen van virale reactivatie, is het vaststellen van latentie misschien wel de belangrijkere factor als het gaat om langdurende chronische ziekten zoals ME/cvs, FM en langdurige COVID.
Een studie uit 2018 ontdekte dat zelfs wanneer EBV latent was (niet-replicerend), het nog steeds de ontwikkeling van kanker kan bevorderen en de genexpressie kan beïnvloeden – waardoor het risico op auto-immuunziekten toeneemt, oxidatieve stress toeneemt en de productie van het cytokine IL-6 toeneemt waarvan recente studies suggereren dat het een belangrijke rol kan spelen bij ME/cvs en langdurige COVID, en meer.
In een artikel uit 2018, waarover John Harley, de hoofdauteur, verklaarde: “Ik ben coauteur geweest van bijna 500 artikelen. Deze is belangrijker dan alle andere bij elkaar.”, werd ontdekt dat EBV, in zijn latente stadium, genen aanzet die geassocieerd worden met een grote verscheidenheid aan auto-immuunziekten. De hoofdauteur, Matthew Weirauch, zei dat de ontdekking hoop gaf dat het uitschakelen van EBV veel ziekten zou kunnen helpen.
“Deze zelfde groep karakters is een boosdoener in meerdere immuungerelateerde ziekten… Dus als we therapieën kunnen ontwikkelen om dit te voorkomen, zou dat meerdere ziekten helpen.”
Het auto-immuunvirus? Baanbrekende bevinding over EBV zou kunnen helpen om ME/CVS te verklaren
Het is duidelijk dat het virus nog steeds zeer actief is en tijdens de latentie de cel op verschillende manieren manipuleert. Maar om schade aan de bloedvaten te veroorzaken, moet het eiwitten produceren die deze negatief beïnvloeden. De auteurs tonen aan dat verschillende door het herpesvirus geproduceerde eiwitten (Epstein-Barr Nucleaire Antigenen (EBNA’s), LMP-1, U-94) in dat plaatje passen.
De focus
In dit artikel ligt de nadruk op de endotheelcellen die de bloedvaten bekleden. Deze zeer actieve en veelzijdige cellen helpen bij de gasuitwisseling, voeding en het opruimen van afvalstoffen en zijn belangrijke ontstekingsregulatoren: ze houden de boel in beweging en de bloedvaten gezond. Problemen met endotheelcellen, zo beweren de auteurs, zullen zich waarschijnlijk uiten in problemen in de bloedvaten zelf en uiteindelijk in veel systemen in het hele lichaam.
Kortom, de bloedvaten bieden een manier om veel van de gevonden symptomen en de vele verschillende systemen die bij deze ziekten betrokken zijn, te verklaren of te helpen verklaren.
Bloedstromen
Uiteindelijk kan het allemaal te maken hebben met de bloedstroom (of het gebrek daaraan) naar delen van het lichaam. Een lage bloedstroom betekent dat de essentiële energiemolecule – zuurstof – niet bij de spieren, hersenen, etc. komt.
Een verminderde bloedstroom is geen belangrijk aandachtspunt geweest in het onderzoek naar herpesvirussen, maar de auteurs maken aannemelijk dat EBV invloed kan hebben op de doorbloeding naar het lichaam en de hersenen, door te verwijzen naar verschillende geïsoleerde studies die suggereren hoe herpesvirussen het endotheel kunnen beschadigen. Ze benadrukken verschillende manieren (schade aan glycocalyx, fibrose, cellulaire verbindingen) waarop herpesvirussen een “bijdragende rol” zouden kunnen spelen in de problemen met de bloedvaten bij deze ziekten en stellen voor om diepgaander onderzoek uit te voeren naar vaatweefsel.
Stolling
Ze lijken op een wat steviger basis te staan met het idee dat herpesvirussen mogelijk bijdragen aan de stollingsproblemen bij ME/cvs en langdurige COVID. Een EBV-infectie van endotheelcellen lijkt een verscheidenheid aan stollingsfactoren te kunnen bevorderen (VWF-niveaus (von-Willebrand factor), VEGF en PECAM-niveaus (Platelet Endothelial Cell Adhesion Molecule-1). Een interessante studie ontdekte dat HHV-6-infectie bloedstolsels veroorzaakte in de kleinste bloedvaten die vergelijkbaar zijn met de stolsels die gevonden worden bij ME/cvs en langdurige COVID.
Cognitie en de hersenen
We weten dat er bij deze ziekten sprake is van een lage bloedstroom naar de hersenen, maar we weten niet waarom, en er zijn meerdere mogelijkheden (problemen met het autonome zenuwstelsel, schade aan de endotheelcellen die de bloedvaten verbinden, microstolsels, lage bloedvolumes).
Nu hebben we een nieuwe optie – herpesvirusinfectie van de endotheelcellen die de bloedvaten bekleden die naar de hersenen leiden en herpesvirusinfectie van de bloed-hersenbarrière. Studies buiten ME/cvs en langdurige COVID geven aan dat schade aan het endotheel geassocieerd is met cognitieve problemen in een grote verscheidenheid van ziekten. De auteurs verwezen zelfs naar een systematische review die concludeerde dat er een “intrinsieke” relatie bestond tussen disfunctie van endotheelcellen en cognitieve stoornissen.
We weten niet veel over wat, als er al iets is, herpesvirussen doen in de hersenen van mensen met ME/cvs en langdurige COVID – daarvoor hebben we meer autopsiestudies nodig – maar twee kleine studies hebben HHV-6 en/of het door EBV geproduceerde dUTPase-eiwit gevonden in de centrale zenuwstelsels van mensen met ME/cvs. Ze zijn ook gevonden in veelbelovende gebieden (de plexus choroideus die cerebrale ruggenmergvloeistof (CSV) afscheidt, hippocampus en amygdala – onderdeel van het limbisch systeem, en dorsale wortelganglia – sensorische signaalprocessor).
The Prusty Files: HHV-6 Found in the Brains of ME/CFS Patients [in het Engels]
Meer hersenautopsies zouden een grote hulp zijn om erachter te komen wat er in de hersenen van deze ziekten gebeurt. Als je ME/cvs of fibromyalgie hebt, is het gemakkelijk om je hersenen te doneren aan het Brain Donor Project van de NIH. Lees daar meer over in de blog hieronder en klik hier om naar het Hersendonorproject te gaan en hier om te beginnen met het pre-registratieproces.
The NIH Wants Your ME/CFS or Fibromyalgia Brain, A New Funding Opportunity and other takes from the NANDSC Roadmap Meeting [in het Engels]
Het door EBV geproduceerde dUTPase-eiwit biedt een interessante mogelijkheid. Het wordt geproduceerd voorafgaand aan de EBV-replicatie, wordt gevonden bij veel mensen met ME/cvs, lijkt de bloed-hersenbarrière te kunnen openen en lijkt, eenmaal in de hersenen, bijna gegarandeerd neuro-inflammatie te veroorzaken.
The Epstein-Barr Virus, Neuroinflammation and Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) [in het Engels]
Vorig jaar toonde een inspanningsonderzoek van UCSF aan dat EBV-reactivering geassocieerd was met een trend naar verminderde inspanningscapaciteit bij langdurige COVID.
Inflammatie, Epstein-Barrvirus en inspanningsintolerantie bij langdurige COVID
De weg vooruit
“We presenteerden het idee dat een herpesvirusinfectie van endotheelcellen een belangrijk, te weinig bekeken fenomeen zou kunnen zijn dat deels de pathofysiologie en symptomen van ME/cvs en mogelijk langdurige COVID kan verklaren.” De auteurs
Een verband tussen herpesvirus en bloedvaten bij deze ziekten is niet bewezen, maar wel mogelijk. Hoe kunnen we aantonen dat herpesvirusinfecties inderdaad de bloedstroom beïnvloeden? De auteurs stelden voor om te beginnen met het controleren van de endotheelcellen – met name van de microvasculaire bloedvaten in de hersenen – evenals de gladde spiercellen die de bloedvaten bekleden, op herpesvirusinfecties.
Uiteindelijk stelden ze dat “een meer verfijnde focus op herpesvirussen en endotheelfunctie en -gezondheid bij ME/cvs (en langdurige COVID) gerechtvaardigd is.”
Volgende – De interesse in EBV en de bloedvaten blijft groeien, en hoe. Op komst: meer bewijs voor disfunctie van de bloedvaten, “Zouden natuurlijke antistollingsmiddelen kunnen helpen?”, een nieuwe EBV-georiënteerde hypothese en de mogelijkheid van nieuwe EBV-medicijnen.
© Health Rising, 5 augustus 2024. Vertaling admin, redactie NAHdine, ME-gids.net.
Citeren?
Nunes JM, Kell DB, Pretorius E. Herpesvirus Infection of Endothelial Cells as a Systemic Pathological Axis in Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome. Viruses. 2024;16(4):572. Published 2024 Apr 8. doi:10.3390/v16040572
