29 oktober 2022.
Deze maand is het zeven jaar geleden dat Virology Blog mijn onderzoek van 15.000 woorden publiceerde over de flagrant gebrekkige en frauduleuze (d.w.z. misleidende, bedrieglijke) rotzooi die bekend staat als de PACE-trial. (Overigens is het ook de eenjarige verjaardag van de nieuwe en sterk verbeterde richtlijnen voor ME/cvs van het National Institute for Health and Care Excellence). Om dat stuk te schrijven, heb ik meer dan een jaar lang gelezen en mensen geïnterviewd over de studie, ben ik naar Engeland gereisd om PACE-deelnemers en anderen te ontmoeten, en heb ik uitgebreid overlegd met academische collega’s op het gebied van epidemiologie, biostatistiek en infectieziekten. En zoals ik altijd heb erkend, heb ik uitgebreid vertrouwd op de kennis en wijsheid van de geweldige ME/cvs-patiëntengemeenschap.
(De auteurs van PACE en de redacteur van The Lancet, die de eerste resultaten publiceerden, weigerden met mij te praten).
Mijn eerste serie, gepubliceerd in drie delen van 21 tot 23 oktober 2015 [deel 1, deel 2, deel 3], werd behandeld in grote mediakanalen – Science, The Guardian, Slate, STAT, enzovoort. Ik verwachtte dat het eenmalig zou zijn; welke studie zou immers de onthulling kunnen overleven van het soort flagrante methodologische en ethische fouten die PACE ontsierden? Helaas bleek de editor van de Lancet, Richard Horton, een voormalig voorvechter van Andrew Wakefields in diskrediet gebrachte studie naar het vermeende verband tussen vaccins en autisme, net zo misleid over de kwaliteit van de studie als de PACE-auteurs zelf. Dus gebeurde er niets. Dat is een van de redenen waarom ik ermee door ben gegaan.
Wat is er met deze studie dat mijn voortdurende interesse heeft gewekt? Ik was echt gefascineerd door het feit dat het hele academisch-medisch-industriële complex in de greep leek te zijn van een vorm van maatschappelijke hysterie of “de kleren van de keizer-isme” met betrekking tot de vermeende verdiensten van de studie. De onverklaarbare bijval voor PACE was niet alleen overheersend in het Verenigd Koninkrijk, maar onder gezondheidswerkers en deskundigen op het gebied van de volksgezondheid over de hele wereld, ook in de VS.
Hoe zou iemand een studie kunnen prijzen waarin patiënten slechter konden worden op de twee primaire uitkomstmaten – zelfgerapporteerd fysiek functioneren en vermoeidheid – en toch verbeterden of zelfs herstelden op die maatstaven? Deze bizarre anomalie was duidelijk in zowel de Lancet-paper uit 2011 over “verbetering” als de lachwekkende “herstel”-paper die twee jaar later werd gepubliceerd in Psychological Medicine. Gezien deze en andere onaanvaardbare onregelmatigheden, verbijsterde de brede acceptatie van de studie mij; de beweringen over de grootsheid ervan riekten stelselmatig naar Trumpiaanse logica en bedrog.
Om het meest in het oog springende voorbeeld te noemen: patiënten konden aan het onderzoek deelnemen met een score van 65 of minder van de 100 op de vragenlijst voor fysiek functioneren – een score die wijst op ernstige invaliditeit. Hoewel het onderzoeksprotocol aangaf dat een score van 75 aan het eind zou wijzen op “verbetering” en een score van 85 zou wijzen op “herstel” op die specifieke fysieke functieschaal, werden die resultaatdrempels dramatisch afgezwakt tegen de tijd dat de resultaten werden gepubliceerd. In zowel de papers in de Lancet als Psychological Medicine was de uitkomstdrempel voor fysiek functioneren gedaald tot 60 – onder de vereiste instapscore van 65.
Onnodig te zeggen dat dit toen geen zin had en nog steeds geen zin heeft. Het is in feite een vorm van waanzin om te beweren dat patiënten tegelijkertijd gehandicapt en hersteld kunnen zijn. Niemand kan zowel positief als negatief zijn bij een HIV-test. Niemand kan tegelijkertijd zwanger en niet zwanger zijn. Het bleek dat 13% van de deelnemers aan het onderzoek al “hersteld” was wat betreft fysiek functioneren op de basislijn, volgens de herziene uitkomstdrempel, zelfs als ze werden gedefinieerd als ernstig geïnvalideerd. Huh?
Hoe zijn studies met deze duidelijke onmogelijkheid door de peerreview gekomen? Hoe konden The Lancet en Psychological Medicine studies met deze anomalie niet intrekken, zodra erop werden gewezen? Ik heb er bij de auteurs van PACE en Dr. Horton op aangedrongen mij een ander voorbeeld te geven van een studie waarin toetredings- en uitkomstdrempels elkaar kruisten. Dat hebben ze nooit gedaan. Als dergelijke studies bestaan, heb ik ze niet gezien. En als ze bestaan, is dat omdat het peerreviewsysteem heeft gefaald, zoals in het geval van de PACE-trial. Het feit dat vakbladen deze kritiek verwerpen en de steun voor PACE opnieuw bevestigen, wijst op een verbazingwekkend niveau van corruptie en ethisch bankroet op de hoogste niveaus van de Britse wetenschap.
Het weglaten van belangrijke informatie en het verkeerd weergeven van gegevens op een manier die een vertekend beeld geeft van de bevindingen, valt ruim binnen de standaarddefinities van wangedrag bij onderzoek. Ik aarzel niet om te stellen dat PACE, naar mijn professionele mening, een uitstekend voorbeeld hiervan is – dat is een van de redenen waarom het wordt gebruikt in seminaries epidemiologie in Berkeley als een casestudie van hoe een klinisch onderzoek niet uit te voeren. Is het frauduleus? Volgens deze definitie kan “frauduleus” betekenen “ten onrechte beweren of gecrediteerd worden met bepaalde prestaties of kwaliteiten.” Een studie die het zeer opvallende feit niet onthult dat 13% van de deelnemers “hersteld” is op een uitkomstdrempel bij aanvang, voldoet volgens mij zeker aan die definitie.
Betekent dit dat het een voorbeeld is van echte “fraude”? Dat is een ingewikkelder vraag. “Fraude” heeft juridische betekenissen gerelateerd aan criminele activiteiten en wordt in verschillende rechtsgebieden en landen op verschillende manieren gekarakteriseerd. Ik ben geen jurist en heb geen idee of de PACE-studie volgens de Britse wetgeving als een voorbeeld van fraude kan worden beschouwd. Of het kan en moet worden onderzocht als mogelijke fraude, is niet aan mij. In ieder geval moeten de onderzoekers verantwoording afleggen voor het verspillen van 5.000.000 Britse pond belastinggeld aan deze onzin – niet in de laatste plaats in de vorm van blijvende schade aan hun reputatie en academische status.
Dit project is niet altijd gemakkelijk geweest. Het was hartverscheurend om te luisteren naar de herhaalde verhalen over het misbruik en de verwaarlozing die patiënten ervaren. Tijdens dit werk heb ik vaak gehuild, vooral tijdens een interview op de Australische televisie. Naast andere uitdagingen werd ik op verschillende manieren lastig gevallen door vooraanstaande onderzoekers (Professor Esther Crawley); werd mijn baan bedreigd door een grote Engelse academische instelling (University of Bristol); werd ik door een toonaangevende nieuwsorganisatie (Reuters) afgeschilderd als een geldverslindende oplichter; en werd mijn werk verkeerd voorgesteld door een medisch toptijdschrift (BMJ Open).
Maar ik klaag niet – dat is de prijs van het zakendoen en het uitdagen van autoriteiten die zichzelf ondanks overvloedig bewijs hoog in het vaandel hebben staan dat deze zelfwaardering ernstig misplaatst is. Het nastreven van dit project, het blootleggen van onjuiste wetenschappelijke redeneringen en het doorprikken van de ego’s van deze pompeuze pochers is een van de hoogtepunten van mijn carrière tot nu toe – een ongelooflijk rijke en lonende ervaring. Ik heb er geen spijt van.
© David Tuller voor Virology Blog. Vertaling admin, redactie NAHdine, ME-gids.