Home » Nieuwsartikels » David Tuller » Trial By Error: En nu – geen verrassing – CGT voor post-Covid-vermoeidheid

Trial By Error: En nu – geen verrassing – CGT voor post-Covid-vermoeidheid

Geplaatst door admin
op 27/09/2020

Laatste bijwerking op 27/09/2020

Bron:

| 14559 x gelezen

David Tuller, DrPH, Virology Blog, 8 augustus 2020

Oude gewoontes zijn moeilijk af te leren. Slechte ideeën ook. Zeker wanneer deze oude gewoonten en slechte ideeën de basis gevormd hebben voor prominente academische en medische carrières in het VK en Nederland.

In het VK vertelt professor Trudie Chalder van King’s College London patiënten met langdurige vermoeidheid na acute Covid-19 dat ze snel weer hun normale activiteiten moeten beginnen en niet te veel moeten rusten. “Your COVID Recovery” [Jouw COVID-herstel], een initiatief van de Britse National Health Service, promoot een cursus van opbouwende lichaamsbeweging op basis van wat een deconditioneringsmodel lijkt te zijn – ondanks gebrek aan bewijs dat de uitputting die door veel post-Covid-patiënten ervaren wordt, hoofdzakelijk het resultaat zou zijn van deconditionering.

In Nederland heeft de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek ZonMw een welkome en langverwachte investering van 25 miljoen euro over 10 jaar voorgesteld voor biomedisch onderzoek naar ME/cvs (later meer hierover). Tegelijkertijd heeft de organisatie ook steun aangekondigd voor een ander initiatief van professor Hans Knoop in zijn langdurige promocampagne voor cognitieve gedragstherapie. Zijn nieuwe studie, die samen met tientallen andere over Covid-19 op de website staat van ZonMw, heet: ReCOVer: Kan cognitieve gedragstherapie via het internet voorkomen dat vermoeidheidsklachten van COVID-19 patiënten chronisch worden? Een gecontroleerde en gerandomiseerde studie

Daar gaan we weer.

Professor Knoop, een psycholoog aan de Universiteit van Amsterdam, toonde zijn bereidheid om belachelijke beweringen te doen, in een commentaar waarvan hij coauteur was, en dat naast het rapport van de PACE-trial uit 2011 in The Lancet gepubliceerd werd. Professor Knoop en zijn coauteur beweerden ten onrechte dat 30% van degenen die CGT of graduele oefentherapie kregen, voldeden aan een “strikt criterium” voor herstel. De commentaar was desinformatie – ik documenteerde een paar jaar geleden de Trumpiaanse foute voorstellingen en onjuistheden die erin stonden. Het blijft een schande voor de medische literatuur, net als de PACE-studie zelf.

Dus ik ben niet verrast dat professor Knoop een cursus CGT zou voorstellen om te voorkomen dat post-Covid-vermoeidheid chronisch zou worden. Ik ben iets meer verbaasd dat de Nederlandse financiers weer helemaal opnieuw voor hetzelfde soort biopsychosociale blabla vallen. Misschien moesten ze professor Knoop de kans geven om zijn gezicht laten redden, na hun besluit om zich achter biomedische onderzoek te scharen.

**********

Hier is de beschrijving van professor Knoops studie op de website van ZonMw:

“Een substantiële subgroep van de COVID-19-patiënten zal naar verwachting chronische vermoeidheid ontwikkelen, dat wil zeggen ernstige vermoeidheid die langer dan 6 maanden aanhoudt met bijbehorende nadelige effecten op de gezondheid, het functioneren en de maatschappelijke participatie van de patiënt. Er wordt verondersteld dat het tijdig aanbieden van online cognitieve gedragstherapie (iCBT) voor vermoeidheid, leidt tot een significante en klinisch relevante vermindering van de ernst van vermoeidheid na de interventie.

Het onderzoek bestaat uit een gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek, met patiënten met vermoeidheidsklachten 3 tot 6 maanden na ontslag uit het ziekenhuis of nadat de diagnose COVID-19 is gesteld. Hierbij wordt een groep behandeld met iCBT en de andere groep op de reguliere wijze.”

De studie berust op een twijfelachtig idee: dat CGT zal voorkomen dat vermoeidheid chronisch wordt. De beschikbare informatie gaat niet in op de hypothese achter het onderzoek. Op basis van professor Knoops voorgeschiedenis, baseert hij zich waarschijnlijk op het idee dat mensen die herstellen van acute Covid-19, therapeutische aanmoediging en psychologische interventie nodig zullen hebben om hun normale activiteiten terug op te pakken – dat ze om verschillende redenen minder bereid of in staat zullen zijn om dit te doen zonder professionele hulp. Om deze premisse verkocht te krijgen, citeerde professor Knoop vermoedelijk de PACE-trial, zijn eigen FITNET-trial en/of andere methodologisch betwiste studies van de ideologische CGT/GET-brigades.

De basis van zulke aanname, vooral in het geval van een compleet nieuwe virale ziekte, is niet duidelijk. Heel veel mensen lijden aan overweldigende uitputting en een reeks andere symptomen als onderdeel van post-Covid-syndroom. Misschien is het waar dat, na de vreselijke ervaring van de acute ziekte, sommigen de normale deconditionering verkeerd interpreteren als een excuus om de grenzen van hun capaciteit niet te testen. Misschien hebben ze psychotherapie nodig om hen ervan te overtuigen weer in beweging te komen.

In de vele verslagen van post-Covid-syndroom die online gepost en besproken worden in nieuwsartikels, heb ik echter weinig gezien dat erop wijst dat gerapporteerde uitputting en andere symptomen van patiënten verband houden met contraproductieve ideeën over hun gezondheidstoestand of een irrationele angst om deel te nemen aan activiteiten die ze leuk vinden. Dus de CGT-benadering klinkt me niet veelbelovend, hoewel het nuttig zou zijn om meer informatie te hebben.

In ieder geval ligt het uitgangspunt waarschijnlijk niet ver van het bezielende concept achter het CGT/GET-behandelingsparadigma voor wat deze onderzoekers liever chronisch vermoeidheidssyndroom noemen. Dus het is logisch dat professor Knoop hetzelfde model zou willen toepassen op patiënten met post-Covid-syndroom. Maar heranalyses van de PACE-data hebben aangetoond dat de interventies ofwel nulresultaten opleverden ofwel zelfgerapporteerde voordelen die ruim binnen het bereik van een placeborespons lagen. Bovendien waren alle gerapporteerde voordelen verdwenen in de vervolgstudie. Ondanks opgeblazen beweringen over de werkzaamheid van de behandelingen, hebben andere methodologisch wankele CGT-studies over CVS vergelijkbare niet-indrukwekkende resultaten opgeleverd.

Ik veronderstel dat, zoals de meeste van deze studies, het nieuwe onderzoek van professor Knoop zal berusten op subjectieve uitkomsten van vermoeidheid en andere indicatoren. Subjectieve of zelfgerapporteerde uitkomsten zijn geen probleem als deelnemers en artsen niet weten wie aan welke behandeling toegewezen werd. Maar wanneer interventies niet geblindeerd kunnen worden, zoals in dit geval, zijn subjectieve responsen waarschijnlijk beladen met vooringenomenheid. Deze zijn in wezen niet te interpreteren.

Dat zal ook zo zijn in het geval van deze studie. De onderzoekers zullen hoe dan ook succes claimen, als het verleden een leidraad is. De vraag is of iemand ze deze keer zal geloven.