Nieuwe MRI-techniek toont aan dat de zuurstof uit de longen moeite heeft om de kleine bloedvaten te bereiken bij langdurige/long COVID. Het zou kortademigheid en inspanningsproblemen bij long COVID en mogelijk ME/cvs kunnen verklaren.
De serie Adem-Zuurstof gaat verder op Health Rising met een intrigerende nieuwe studie naar langdurige/long COVID die zich ook zou kunnen vertakken in ME/cvs.
- Een gasuitwisselingsziekte? Enorme inspanningssstudie van de CDC geeft nieuwe kijk op ME/cvs [in het Engels]
- Moeilijk ademhalen: vreemde ademhalingspatronen in long COVID kunnen bijdragen tot inspanningsintolerantie [in het Engels]
Health Rising publiceerde onlangs een review van een inspanningsstudie waaruit bleek dat problemen met de “gasuitwisseling” mensen met ME/cvs verhinderden om normale hoeveelheden energie te produceren tijdens de inspanning. De studie vond veranderingen in de ventilatie tijdens inspanning die suggereerden dat mensen met ME/cvs mogelijk dieper en langzamer ademen in een poging om meer zuurstof uit hun longen in het bloed te verschuiven.
Deze nieuwe Canadese studie naar long COVID vond ook problemen met “gasuitwisseling” – maar deze keer op cellulair niveau.
Veel mensen met long COVID die kortademigheid, vermoeidheid, duizeligheid en andere symptomen ervaren, worden geconfronteerd met normale longfunctietestresultaten. In het verleden zou een dergelijk resultaat onderzoekers hebben doen besluiten dat hun symptomen psychologisch van aard zijn en ze te negeren. Veel artsen vertellen hun longpatiënten nu waarschijnlijk dat hun longen in orde zijn en dat ze naar huis moeten gaan om aan lichaamsbeweging te doen.
We kunnen nu echter dieper graven – en dat maakt het verschil. Aan de ME/cvs-kant hebben we altijd gedacht dat nieuwe technologie het verschil zou maken – het probleem was om ertoe te komen. De lage financiering en interesse in het ME/cvs-veld betekent dat het langer duurt om toegang te krijgen tot de nieuwe technologieën die echt diep kunnen graven.
Maar toen kwam long COVID – een virtuele stand-in voor ME/cvs – die wel financiering heeft – en hier hebben we een kleine Canadese studie (n=40) van het LIVEFREECOVID-project dat een nieuwe beeldvormingstechniek gebruikte om veel dieper te graven in de “gasuitwisselings”-kwestie dan ooit is gedaan bij ME/cvs.
Een CT-studie bij gehospitaliseerde patiënten leverde echter een aanwijzing op: microklonters en/of veranderingen in de bloedvaten zorgden ervoor dat het bloed werd weggeleid van de kleinere bloedvaten, waar het grootste deel van de gasuitwisseling plaatsvindt, naar de grotere bloedvaten. In een andere studie werden aanwijzingen gevonden voor ziekten van de kleine luchtwegen bij patiënten met langdurige COVID, ongeacht of zij al dan niet in het ziekenhuis waren opgenomen.
De techniek
Dat bracht een Canadese groep ertoe een vrij nieuwe beeldvormingstechniek uit te proberen waarbij gebruik wordt gemaakt van radioactief gemerkt xenongas om de werking van de allerkleinste bloedvaten in de longen te beoordelen. Twee jaar geleden prees Grace Parraga, een van de coauteurs van deze studie, de nieuwe techniek en verklaarde:
“Xe MRI biedt snelle, gevoelige, niet-invasieve en gelijktijdige metingen van de longventilatie, de microstructuur van het longweefsel en de diffusie binnen de alveolus en in het alveolaire weefsel en de rode bloedcellen, waardoor nieuwe mogelijkheden ontstaan om longziekten grondiger te onderzoeken en raadsels in de ademhalingsgeneeskunde te ontrafelen.”
Deze techniek stelt onderzoekers in staat daadwerkelijk te zien hoe zuurstof zich door het membraan van de longcellen naar het bloed beweegt. De microvasculaire bloedvaten en de microcirculatie in het algemeen, zijn natuurlijk ook van groot belang bij ME/cvs. Bij deze studie werden ook CT-scans gebruikt.
De studie
De bevindingen van de studie “Persistent 129Xe MRI Pulmonary and CT Vascular Abnormalities in Symptomatic Individuals with Post-Acute COVID-19 Syndrome” [Persisterende pulmonale afwijkingen op 129Xe-MRI en vasculaire afwijkingen op CT bij symptomatische personen met postacuut COVID-19-syndroom] waren duidelijk.
De CT-scans toonden aan dat veel van de allerkleinste bloedvaten – deze die de zuurstof uit de longen in het bloed laten verspreiden – gewoon verdwenen waren bij voorheen in het ziekenhuis opgenomen patiënten met long COVID. Dit was niet het geval bij mensen met long COVID die niet in het ziekenhuis waren opgenomen.
Zij vonden echter wel problemen met de zuurstofdiffusie in de kleine bloedvaten, zelfs bij mensen met long COVID die niet in het ziekenhuis waren opgenomen. De Canadese studie werd snel gevolgd door een kleine studie met xenon door Oxford, “Lung Abnormalities Depicted with Hyperpolarized Xenon MRI in Patients with Long COVID” [Longafwijkingen afgebeeld met hypergepolariseerde Xenon-MRI bij patiënten met long COVID”], die vergelijkbare resultaten opleverde.
In een editoriaal “Step on the 129 Xe Gas: The MRI Race to Uncover Drivers of Post-COVID-19 Symptoms” [Trap op het gas 129Xe: de MRI-race om de oorzaken van post-COVID-19-symptomen te ontdekken] dat samen met de Oxford-studie werd gepubliceerd, benadrukten Parraga en Matheson (twee coauteurs van de Canadese studie) hoe belangrijk de bevindingen waren voor de overgrote meerderheid van de long COVID-patiënten die aanvankelijk een milde ziekte doormaakten en nooit in het ziekenhuis werden opgenomen.
“…de boodschap is duidelijk: je hoeft niet in het ziekenhuis te zijn opgenomen met een ernstige COVID-19-infectie om aan langdurige symptomen te lijden en abnormale gasuitwisselingsmetingen op MRI te vertonen. Bovendien, zelfs als spirometrie, DLco [diffusiecapaciteit van de longen] en CT van de borstkas normaal zijn, blijven symptomen en afwijkingen op 129Xe MRI van de gasuitwisseling gedurende lange perioden na de infectie bestaan.”
Deze bevindingen lijken te stroken met een recente studie naar long COVID – die overigens door ME/cvs-onderzoekers is uitgevoerd – waarin bij bijna 90% van de long COVID-patiënten bizarre ademhalingspatronen tijdens de inspanning werden aangetroffen.
- Moeilijk ademhalen: vreemde ademhalingspatronen in long COVID kunnen bijdragen tot inspanningsintolerantie [in het Engels]
Oorzaken
De eerste gok van de auteurs van de Canadese studie over de oorzaak was dat microklonters zuurstof verhinderen vrij in de capillairen [haarvaten] te stromen. Andere mogelijkheden waren beschadiging van de bloedvaten, het bloed dat langs de kleine bloedvaten wordt geleid, en “vasculaire hermodellering” die vernauwde bloedvaten kan veroorzaken.
Het idee van vernauwde bloedvaten was intrigerend omdat vernauwde bloedvaten een verklaring zouden kunnen zijn voor het lage bloedvolume dat bij ME/cvs wordt aangetroffen. Omdat het bloedvolume een functie is van het volume van de bloedvaten, zouden abnormaal vernauwde bloedvaten kunnen resulteren in een verminderd bloedvolume.
Het centrale thema was “verhoogde vasculaire weerstand”; d.w.z. meer moeite om het bloed door de bloedvaten gestroomd te krijgen. Naast de kortademigheid die soms bij long COVID wordt waargenomen, merkten zij op dat hun bevindingen ook de vaak aangetroffen inspanningsproblemen zouden kunnen verklaren.
De leider van de miljoenenstudie, Grace Parraga, leek ervan overtuigd dat ze een sleutelprobleem bij long COVID hadden gevonden en keek ernaar uit om erachter te komen waarom dit precies gebeurt.
“Nu we weten wat er gebeurt, waar het gebeurt en wanneer het gebeurt, kunnen we het waarom en het wie uitzoeken”, aldus Parraga.
Een follow-upstudie van een jaar is onderweg.
Twee gasuitwisselingsziekten? Het verband tussen ME/cvs en long COVID
Je zou kunnen zeggen – wel, aangezien COVID-19 vaak de longen aantast – zou je verwachten dat er longproblemen zijn bij long COVID – maar hoe zit het met ME/cvs? Dat werd nooit in verband gebracht met longproblemen. Niemand heeft er ooit van gedroomd om een studie met xenongas te doen bij een ziekte als ME/cvs, waarvan nooit werd gedacht dat het ademhalingsproblemen zou veroorzaken.
De auteurs van de Canadese studie merkten echter op dat zij geen long- of ademhalingsproblemen vonden bij long COVID – zij vonden vasculaire of bloedvatproblemen. Voor deze leek suggereert dit dat hun bevindingen van toepassing zouden kunnen zijn op alle kleine bloedvaten.
Een van de belangrijkste aanvalswegen van het coronavirus zijn immers de endotheelcellen die de bloedvaten bekleden. Alle vier de mogelijke oorzaken die door de Canadese onderzoekers naar voren werden geschoven om de gasuitwisselingsproblemen te verklaren die zij bij long COVID vonden, zijn op een of ander moment voorgesteld bij ME/cvs. Ze omvatten microklonters, beschadigde bloedvaten, een shunt, en “vasculaire hermodellering”, die vernauwde bloedvaten veroorzaakt.
Stolling was, voor een korte tijd, een belangrijk onderwerp bij ME/cvs en zou het gevolg kunnen zijn van beschadigde endotheelcellen. Systrom heeft gesuggereerd dat beschadiging van dunne zenuwvezels bloed zou kunnen wegleiden van de spieren bij ME/cvs. Wirth en Scheibenbogen stelden voor dat vernauwde bloedvaten bij ME/cvs een explosie van vaatverwijders teweegbrengen, die op hun beurt een brede waaier van symptomen veroorzaken. Die vernauwde bloedvaten zouden het bloedvolume kunnen verminderen. (Ik heb nog geen studie naar bloedvolume bij long COVID gevonden).
- Beschadigde dunne zenuwvezels kunnen oorzaak zijn van energieproblemen bij ME/cvs
- Hypothese voorspelt belangrijk faalpunt bij ME/cvs [in het Engels]
Bovendien hebben we onze eigen klokkenluider – het werk van Ron Davis/Open Medicine Foundation over de vervorming van rode bloedcellen – die ook de bloedstroom zou kunnen belemmeren. Zoals opgemerkt aan het begin van de blog, hebben we ook een inspanningsstudie die suggereert dat mensen met ME/cvs alles doen wat ze kunnen, qua ademhaling, om meer zuurstof in hun bloed te krijgen.
Zijn er onderzoekers die een longstudie met 129Xe MRI bij ME/cvs willen doen?
De kernpunten
- Ondanks de kortademigheid en de problemen bij inspanning, zijn de longfunctieonderzoeken meestal normaal bij long COVID. In het verleden heeft een dergelijke bevinding ertoe geleid dat de medische wereld in het psychologische konijnenhol is gedoken.
- De technologie is echter verbeterd. Twee studies die gebruik maken van een nieuwe MRI-beeldvormingstechniek die de gasuitwisseling tussen de longcellen en de kleinste bloedvaten kan meten, hebben misschien een antwoord gevonden.
- Zelfs bij de long COVID-patiënten die niet in het ziekenhuis waren opgenomen, vonden de Canadese en Oxford-studies beide een verminderde zuurstofdiffusie vanuit de longen naar de kleine bloedvaten waar de gasuitwisseling plaatsvond.
- Veel kleine bloedvaten bleken volledig verdwenen te zijn bij voorheen in het ziekenhuis opgenomen long COVID-patiënten.
- De problemen die long COVID-patiënten hebben om zuurstof in de kleine bloedvaten te krijgen, kunnen een afspiegeling zijn van wat we onlangs bij ME/cvs hebben gezien. Mensen met ME/cvs hebben een vreemd ademhalingspatroon ontwikkeld, kennelijk om meer zuurstof in hun longen te krijgen, en uiteindelijk ook in hun bloed.
- In een recente blog werd een langlopende COVID-studie – uitgevoerd door ME/cvs-onderzoekers – besproken waarin werd vastgesteld dat bizarre ademhalingspatronen ook tijdens inspanning voorkwamen.
- Voor de slechte gasuitwisseling tussen de longen en het bloed stelden de Canadese auteurs vier mogelijke mechanismen voor. (Merk op dat gas of zuurstof = energie, dus een slechte gasuitwisseling staat gelijk aan een slechte energieproductie).
- Alle vier – een shunt die bloed wegdrijft van de longcellen, microbloedklonters, vernauwde bloedvaten, en beschadigde bloedvaten zijn alle vier verondersteld voor te komen bij ME/cvs. De bevindingen van Ron Davis/Open Medicine Foundation van slecht vervormbare rode bloedcellen zouden ook kunnen bijdragen tot problemen met de uitwisseling van gassen (bv. energie).
- De Canadese auteurs zetten hun studies voort.
© Health Rising, 25 juli 2022. Vertaling Zuiderzon, redactie NAHdine, ME-gids.
