Vrijdag 15 februari is de dertiende uitzending van Wetenschap voor Patiënten op initiatief van de ME/cvs Vereniging met Kenny de Meirleir te bekijken.
Het thema van deze uitzending is:
Slaap en pijn
Bekijk de video (6:16) door op onderstaande afbeelding te klikken:
http://www.youtube.com/watch?v=EcpWsa5b2-g
Prof. Dr. Kenny De Meirleir geeft antwoord op vragen over slaap, pijn en nachtmerries. Dit college is gebaseerd op 6 kijkersvragen van de vorige colleges.
Disclaimer: Deze video bevat geen diagnostische of therapeutische informatie over uw eigen medische situatie. Het kan nooit ter vervanging dienen van een persoonlijk consult. Leg vragen, klachten of symptomen tijdig voor aan uw behandelend arts. (Lees meer op http://bit.ly/R5Mwzj)
Er is vandaag geen chatmogelijkheid met Prof. De Meirleir om vragen n.a.v. dit hoorcollege te stellen.
Vragen n.a.v. dit college kunnen wel worden gemaild naar wvp@me-cvsvereniging.nl of twitter naar @WvPatienten.
Transcript College 13: Slaap en pijn
Webcollege van Prof. Dr. K. de Meirleir, uitgezonden op 15 februari 2013
Zes beantwoorde vragen n.a.v. de eerste tien colleges
Wat is de wetenschappelijke verklaring dat patiënten zich ‘s avonds beter voelen dan ‘s ochtends?
Ik denk zelf, en dat steunt op wetenschappelijk onderzoek in verband met het zich ‘s avonds beter voelen en het zich ‘s ochtends slechter voelen, dat dat te maken heeft met het feit dat de slaap niet recupererend is. Dat de slaap in feite van slechte kwaliteit is, omdat een aantal hormonen die ‘s nachts hun werk moeten doen, ‘s nachts in spiegel moeten stijgen in het bloed, dat niet doen. De cortisolwaarde is bijvoorbeeld vrij laag, terwijl normaal een mens de hoogste cortisolwaarde om zeven uur ‘s ochtends heeft. ME patiënten hebben dus een ander 24- uurs ritme; ook bij de melatonine-afgifte is er een serieus probleem. Melatonine laat je slapen en blijkbaar komt de melatonineproductie ofwel niet, ofwel veel later op gang. Daardoor krijg je een fase verschuiving. Dit zijn maar enkele voorbeelden. Volgens mij is het veel ingewikkelder dan dat. Maar ik denk dat er duidelijk wetenschappelijke evidentie bestaat waardoor er een abnormaal dag- en nachtritme ontstaat bij ME-patiënten.
“Patiënten gaan alsmaar later slapen” zegt u in college 4, “ME en slaapproblemen”. Komt dit door de slechte kwaliteit slaap, of te weinig melatonine…?
Patiënten gaan alsmaar later slapen, omdat hun aan/uit knop in de hersenen niet goed functioneert. Ze produceren onvoldoende melatonine, waardoor ze alsmaar later gaan slapen en dan ook tot later op de dag slapen, waardoor hun dagen nachtritme helemaal verstoord raakt. Ze zijn dus niet meer ingesteld op het normale daglicht zoals gezonde mensen en raken hierdoor verstoord, waarbij ze alsmaar later gaan slapen.
Wat is de oorzaak van zoveel nachtmerries bij ME-patiënten? Zijn die neurochemisch te duiden of zijn ze psychisch?
Veel patiënten hebben nachtmerries en dat is zuiver neurochemisch te verklaren. Er zijn veranderingen in het serotoninemetabolisme. Serotonine speelt een belangrijke rol in de hersenen. We weten dat er voornamelijk bij ME-patiënten met een comorbiditeit, dus met een infectie zoals Bartonella en Lyme, veel nachtmerries voor komen. We kennen ondertussen ook het mechanisme waardoor er minder tryptofaan omgezet wordt in serotonine en er een tekort is van serotonine in de hersenen. Het is mijn persoonlijke mening dat dat een rol speelt in het ontstaan van die nachtmerries.
Waardoor wordt vermoedelijk de pijn veroorzaakt?
Veel ME-patiënten hebben diffuse pijnen, zowel hoofdpijn als spierpijn. De centrale pijnen hebben volgens mij ook te maken met neurochemische activiteiten, die het gevolg zijn van neurotoxines en veranderingen in neurotransmitters. De perifere pijnen, de pijnen in de ledematen, hebben volgens mij te maken met een gebrekkige doorbloeding. Dat wil zeggen dat er meer anaeroob metabolisme is, en er meer melkzuur wordt geproduceerd, waardoor er een tekort aan energie ontstaat en een toxische afvalstof die melkzuur genoemd wordt.
Kun je de pijn objectiveren? Kun je de pijn beïnvloeden door anders te denken?
Op het gebied van pijn bestaan er klassieke middelen om te behandelen, als je inzicht hebt in de mogelijke oorzaken. Maar er bestaan natuurlijk ook andere manieren waarbij u uw hersenen kunt beïnvloeden. Ik denk alleen dat dat geen middelen zijn die echt helpen wanneer je een zeer ernstige pijn hebt. Ik denk dat een lichte, doffe, chronische pijn mentaal te beïnvloeden is. Maar als je werkelijk pijn hebt die een organische basis heeft, dan zal het zeer moeilijk zijn om die nietmedicamenteus te behandelen.
Waardoor ontstaan de epileptischachtige schokken in het lichaam bij ME-patiënten?
Veel ME-patiënten hebben veel epileptisch-achtige schokken of hebben fasciculaties ter hoogte van hun spieren. Dat heeft ook een neuro-chemische basis. Het heeft waarschijnlijk ook te maken met stoornissen in de ionenkanalen, door verlies van calcium, kalium en zo meer uit de cel, waardoor er een disbalans ontstaan. Er ontstaat dan ook een lichte vorm van epilepsie, die soms waarneembaar is en vaak niet.
Verklarende woordenlijst:
anaeroob – zonder zuurstof
fasciculaties – lokale samentrekking van een klein deel van en spier
ionenkanaal – stromen van ionen, de kleinste elektrisch geladen deeltjes
metabolisme – stofwisseling
neurotoxine – vergif dat vooral op het zenuwweefsel inwerkt
neurotransmitter – overdrachtstoffen die een rol spelen bij overdracht van zenuwprikkels
serotonine – neurotransmitter die in het bijzonder vaatvernauwend, dus bloeddruk verhogend werkt.
tryptofaan – een onmisbaar aminozuur voor de opbouw van lichaamseiwitten.
Bron: © ME/cvs Vereniging, www.me-cvsvereniging.nl
De volgende aflevering op 1 maart heeft als onderwerp “Behandeling” – 6 beantwoorde vragen
Lees/Bekijk ook:
- Wetenschap voor Patiënten gaat online van start over ME.
- WvP: afl.1. Is ME en/of CVS een ziekte? (Prof Dr. K. De Meirleir) (1/11/2012)
- WvP: afl.2. Kan ME worden gediagnosticeerd? (Prof. Dr. K. De Meirleir) (9/11/2012)
- WvP: afl.3. Is ME erfelijk? (Prof. Dr. K. De Meirleir) (16/11/2012)
- WvP: afl.4. ME en slaapproblemen (Prof. Dr. K. De Meirleir) (23/11/12)
- WvP: afl.5. ME en pijn (Prof. Dr. K. De Meirleir) (30/11/12)
- WvP: afl.6. ME en hormonen (Prof. dr. K. De Meirleir) (7/12/12)
- WvP: afl.7. ME en het immuunsysteem (Prof. dr. K. De Meirleir) (14/12/12)
- WvP: afl.8. ME, de bloedsomloop en de hersenen (Prof. dr. K. De Meirleir) (21/12/12)
- WvP: afl.9. ME en maag/darmproblemen (Prof. dr. K. De Meirleir) (28/12/12)
- WvP: afl.10. ME, comorbiditeit en uitsluitingscriteria (Prof. dr. K. De Meirleir) (4/1/13)
- WvP: afl.11. Bestaan en oorzaken van ME (Prof. dr. K. De Meirleir) (18/1/13)
- WvP: afl.12. Verkeerde & verwante diagnoses, en testen (Prof. dr. K. De Meirleir) (1/213)
Alle transcripten van voorgaande afleveringen van prof. dr. De Meirleir zijn bij het betreffende college online te lezen of hier kunt u de PDF downloaden van de twaalf colleges. Deze transcripten werden door de © ME/cvs Vereniging beschikbaar gesteld, inclusief de vraag- en antwoordsessies indien er chatmogelijkheid was.
