David Tuller, DrPH, Virology Blog, 7 augustus 2017

Op 17 november 2015, enkele weken na de publicatie van mijn onderzoek van de PACE-trial in 15.000 woorden, postte ik een blog over een lezing die Peter White gaf aan medewerkers van Swiss Re over de bevindingen van zijn onzinnige studie. Professor White was, uiteraard, de hoofdonderzoeker van PACE en deed ook dienst – en blijkbaar nog steeds – als ”hoofd medische dienst” (chief medical officer) voor de verzekeringsmaatschappij.

Swiss Re heeft informatie vrijgegeven over zijn “conferentie over verzekeringsgeneeskunde” die komende november zal plaatsvinden. Niet verrassend staat Professor White op het programma. Hoewel hij met pensioen was van zijn academische positie, blijft hij blijkbaar zijn belachelijke onderzoek promoten aan verzekeraars. Zijn lezing heet “Burn-out, vitale uitputting en chronisch vermoeidheidssyndroom: oude wijn in nieuwe zakken?” Waarschijnlijk zal hij nog eens de valse resultaten van de PACE-studie bespreken en misschien de “lastercampagne” waarvan hij beweert dat boze patiënten tegen hem gevoerd hebben.

Het kan niet vaak genoeg herhaald worden dat de beslissing van de rechtbank van afgelopen zomer, die de vrijgave van de ruwe studiegegevens gelastte, de claims van pesterijen als ongegrond heeft afgewezen. De rechtbank vond dat het enige geloofwaardige bewijs van dit gedrag was dat Professor Trudie Chalder eenmaal bespot was tijdens een lezing. De vernietigende beslissing van de rechtbank heeft echter niet verhinderd dat deze oneerlijke onderzoekers hun desinformatiecampagne tegen de patiëntengemeenschap blijven voortzetten.

Gezien de belangrijke rol van Professor White in Swiss Re, heb ik besloten om de blogpost van 2015 hieronder opnieuw te posten. Kort nadat ik de blog gepost heb, heeft de verzekeringsmaatschappij het artikel van haar website gehaald waarin ze Professor Whites presentatie aanprezen. Daarom link ik in deze versie naar een screenshot van de “verdwenen’ pagina. (Dank Anil van der Zee!)

© David Tuller voor Virology Blog. Vertaling zuiderzon, redactie tanto, ME-gids.

Trial by error, vervolgd: Het werk van het PACE-team voor verzekeringsmaatschappijen “houdt geen verband” met PACE. Echt waar?

David Tuller, PhD, 17 november 2015

In mijn eerste relaas op Virology Blog heb ik de PACE-onderzoekers beschuldigd van het schenden van de Verklaring van Helsinki, die in de jaren 1950 ontwikkeld werd door de World Medical Association om menselijke proefpersonen te beschermen. De verklaring verplicht dat wetenschappers “institutionele banden” en “mogelijke belangenconflicten” bekend maken aan potentiële studiedeelnemers als onderdeel van het proces om geïnformeerde toestemming te verkrijgen.

De onderzoekers beloofden in hun protocol om zich te houden aan dit document over fundamentele menselijke rechten, naast andere ethische codes. Ondanks deze belofte, hebben ze toekomstige deelnemers niet verteld over hun financiële en adviserende banden met verzekeringsmaatschappijen, waaronder deze in de sector van de arbeidsongeschiktheid. Deze ethische schending doet ernstige zorgen rijzen over het feit of de “geïnformeerde toestemming” die ze verkregen hebben van alle 641 van hun deelnemers aan het onderzoek, werkelijk “geïnformeerd” was, en daarom legitiem.

De PACE-onderzoekers zijn het er niet mee eens dat het gebrek aan kennisgeving een ethische schending is. In hun antwoord op mijn relaas op Virology Blog, vermeldden zij niet eens de Verklaring van Helsinki of legden ze uit waarom ze het geschonden hebben in het vragen van geïnformeerde toestemming. In de plaats daarvan verdedigden ze hun handelen door op te merken dat ze hun financiële en adviserende banden bekend gemaakt hadden in de gepubliceerde artikels, en deelnemers hadden geïnformeerd over wie het onderzoek financierde – antwoorden die niet ingaan op de kern van de bekommernissen.

“Ik vind hun verklaring die ze bekend gemaakt hebben aan The Lancet, maar niet aan potentiële proefpersonen, verwarrend”, zei Jon Merz, een professor in medische ethiek aan de Universiteit van Pennsylvania. “Ze moeten eerlijk zeggen waar het op staat aan allen die vertrouwen op hun objectiviteit en eerlijkheid in het uitvoeren van hun wetenschappelijk onderzoek. Openbaarmaking is het minste wat we vragen van wetenschappers, aangezien het de mensen die hen zouden moeten kunnen vertrouwen, op de hoogte brengt dat er misschien sprake is van belangenvermenging.”

In hun antwoord op Virology Blog, stelde het PACE-team ook dat er geen verzekeringsmaatschappijen betrokken waren in het onderzoek, dat er slechts drie van de 19 onderzoekers “adviserend werk hebben gedaan op verschillende tijden voor verzekeringsmaatschappijen,” en dat dit werk “niet in verband stond met het onderzoek”. De eerste uitspraak was waar, maar directe betrokkenheid in een onderzoek is natuurlijk slechts één mogelijke vorm van belangenconflict. De tweede verklaring was onjuist. Volgens de bekendmaking van het PACE-team hun belangenconflicten in The Lancet, was het eigenlijke aantal onderzoekers met banden met de verzekeringsindustrie vier – samen met de drie hoofdonderzoekers, fysiotherapeut Jessica Bavinton heeft dergelijke banden erkend.

Maar hier zal ik focussen op de derde bewering – dat hun adviserend werk “niet in verband stond met het onderzoek.” In het bijzonder zal ik een online artikel, gepost door Swiss Re, een grote herverzekeringsmaatschappij, onderzoeken. Het artikel beschrijft een “discussiegroep via een website” waar Peter White aan deelnam, de hoofdonderzoeker van PACE, en onthult sommige van de aanbevelingen om verzekeringsclaims te beoordelen die uit de presentatie voortkwamen. White voegde adviserend werk met Swiss Re toe in zijn kennisgeving in The Lancet.

The Lancet heeft de PACE-resultaten in februari 2011 gepubliceerd; het ongedateerde artikel van Swiss Re is ergens binnen het daaropvolgende jaar of zo verschenen. De kop: “Het behandelen van claims voor chronisch vermoeidheid op actieve wijze.” (Merk op dat deze kop “chronische vermoeidheid” gebruikt in plaats van “chronisch vermoeidheidssyndroom,” hoewel chronisch vermoeidheid een algemeen symptoom is bij veel ziekten en heel verschillend is van de ziekte die bekend staat als chronisch vermoeidheidssyndroom. Inzicht in het verschil tussen de twee zou waarschijnlijk nuttig zijn bij het maken van beslissingen over verzekeringsclaims.

Het artikel van Swiss Re stelde dat de ziekte “een beladen onderwerp kan zijn” en richtte zich dan op de gevolgen van de PACE-studie voor het beoordelen van verzekeringsclaims. Het begon met een beknopte samenvatting van de bevindingen van de studie, die rapporteert dat de “actieve revalidatie”takken van cognitieve gedragstherapie en graduele oefentherapie “leidde tot een grotere vermindering van de patiënten hun vermoeidheid en een grotere verbetering in fysiek functioneren” dan zowel adaptieve pacingtherapie als standaard specialistisch medische zorg, de basisinterventie. (De drie interventiegroepen kregen ook standaard specialistisch medische zorg.)

De “belangrijkste boodschap” van de studie, zo verklaarde het artikel, was dat “de grenzen verleggen in een therapeutische setting met gebruik van goed beschreven behandelingsmodaliteiten effectiever is in het verlichten van de vermoeidheid en het disfunctioneren dan het binnen de door de ziekte opgelegde limieten blijven, gewoonlijk aangeduid als ‘pacing’”.

Voegde het artikel verder toe: “Als een CVS-patiënt niet geleidelijk zijn activiteiten verhoogt, ondersteund door een geschikte therapeut, dan zal hun herstel trager verlopen. Dit lijkt een eenvoudige boodschap maar het is een belangrijke aangezien velen geloven dat ‘pacing’ de meest gunstige behandeling is.”

Deze interpretatie van het PACE-onderzoek – vermoedelijk gebaseerd op de informatie van Peter Whites discussie via het web – was fout. Pacing is geen en is nooit een “behandeling” geweest. Het is ook niet een van de “vier meest gebruikte therapieën,”, zoals de nieuwsbrief verklaarde, aangezien het ook nooit een “therapie” geweest is. Het is een zelfhulpmethode die toegepast wordt door veel patiënten in een zoektocht naar de beste manier om hun beperkte energievoorraden te beheren.

De PACE-onderzoekers hebben pacing niet getest. In de plaats daarvan was de interventie die zij “adaptieve pacingtherapie” noemden, een geoperationaliseerde versie van “pacing” speciaal ontwikkeld voor de studie. Veel patiënten ervoeren deze vorm van pacing in de studie als overdreven dwingend en veeleisend, in tegenstelling tot de versie die zij thuis op zichzelf beoefenden. Het transformeren van een intuïtieve, zelfsturende aanpak tot een “behandeling” door een “therapeut” toegediend, was geen echte test van de doeltreffendheid van de zelfhulpaanpak, betoogden ze – met overschot van gelijk. Toch presenteerde het artikel van Swiss Re “adaptieve pacingtherapie” alsof het identiek was aan “pacing”.

Het artikel van Swiss Re vermeldde niet dat de gerapporteerde verbeteringen van “actieve revalidatie” gebaseerd waren op subjectieve resultaten en niet ondersteund werden door de objectieve gegevens van de studie. Evenmin rapporteerde het een van de grote gebreken van de PACE-studie of gaf enige reden om te twijfelen aan de integriteit van de bevindingen.

Het volgende artikel vroeg, “Wat kunnen verzekeraars en herverzekeraars doen om te helpen bij het herstel en terug te keren naar het werk van aanvragers met CVS?” Het beschreef dan de conclusies die getrokken moeten worden uit de discussie met White over de PACE trial – de “sleutelbegrippen voor het beheren van claims.”

Ten eerste adviseerde Swiss Re haar medewerkers, stel de diagnose in vraag, omdat “misdiagnose niet ongewoon is.”

Het tweede punt was deze: “Het is waarschijnlijk dat er input nodig is om een aanvrager zijn overtuigingen over zijn of haar aandoening en over de doeltreffendheid van actieve revalidatie te veranderen …Financiering voor deze CVS-behandelingen is niet duur (in het VK rond £2000 = 2860€) dus verzekeraars willen wellicht overwegen om dit te financieren voor de rechtmatige aanvragers.”

Vertaling: Patiënten die geloven dat ze een medische aandoening hebben, zijn verkeerd, en zij moeten overtuigd worden dat ze verkeerd zijn en dat ze beter kunnen worden met therapie. Verzekeraars kunnen grote uitbetalingen vermijden door de minimale kosten te dekken van deze behandelingen voor patiënten die kwetsbaar zijn voor dergelijke overtuigingen, zolang ze de juiste “input” krijgen.

Tot slot waarschuwde het artikel dat particuliere therapeuten misschien niet kunnen zorgen voor het soort “input” die nodig is om patiënten te overtuigen dat ze het mis hebben. In plaats van de juiste “actieve” aanpak zoals cognitieve gedragstherapie en graduele oefentherapie, zouden deze therapeuten behandelingen kunnen aanwenden die de patiënten net versterken in hun misplaatste overtuiging dat ze ernstig ziek zijn, suggereerde het artikel nog.

“Controleer of private beoefenaars actieve revalidatietherapieën geven, zoals deze die in het artikel beschreven zijn, in tegenstelling tot aanpassing aan de ziekterol,” adviseerde het artikel van Swiss Re. (Op basis van het concept bekend als “ de ziekterol” in de medische sociologie, drukken de PACE-onderzoekers al langer hun bezorgdheid uit over het feit dat belangengroepen de patiënten hun ziektetoestand zouden aanwakkeren door hun overtuiging te versterken dat ze aan een “medische aandoening” leden, zoals Michael Sharpe, een andere hoofdonderzoeker van PACE, opmerkte in een rapport uit 2002 van UNUMProvident. Deze overtuiging moedigde patiënten aan om sociale uitkeringen en middelen voor gezondheidszorg aan te vragen in plaats van zich te focussen op verbetering door middel van therapie, schreef Sharpe.)

Ten slotte behandelde het artikel van Swiss Re “een laatste punt specifiek over het beoordelen van claims.” Een diagnose van chronisch vermoeidheidssyndroom, zo stelde het artikel, bood in sommige gevallen een mogelijkheid tot uitsluiting op basis van geestelijke gezondheid, afhankelijk van de formulering van de polistekst. Een diagnose van myalgische encefalomyelitis daarentegen deed dat niet.

De International Classification for Diseases (of ICD) van de Wereldgezondheidsorganisatie, die artsen en verzekeringsmaatschappijen gebruiken voor coderingsdoeleinden, categoriseren myalgische encefalomyelitis als een neurologische ziekte die synoniem is met de termen “post-viraal vermoeidheidssyndroom” en “chronisch vermoeidheidssyndroom”. Maar het artikel van Swiss Re stelde dat volgens de ICD, “chronisch vermoeidheidssyndroom” ook “alternatief gedefinieerd kan worden als neurasthenie, die in het hoofdstuk geestelijke gezondheid staat.”

De PACE-onderzoekers hebben dit twijfelachtige idee herhaaldelijk naar voren gebracht. In het gedeelte geestelijke gezondheid van de ICD wordt neurasthenie gedefinieerd als “een mentale aandoening gekenmerkt door chronische vermoeidheid en bijbehorende fysiologische symptomen,” maar er is geen vermelding van “chronisch vermoeidheidssyndroom” als een aparte entiteit. De PACE-onderzoekers (en de schrijvers van de nieuwsbrief van Swiss Re) zijn van mening dat de term neurasthenie de ziekte omvat die bekend is als “chronisch vermoeidheidssyndroom”, niet alleen het algemene symptoom van “chronisch vermoeidheid.”

Deze interpretatie blijkt echter in strijd te zijn met een ICD-regel die zegt dat ziekten niet op twee aparte plaatsen op de lijst kunnen staan – een regel die bevestigd is in een e-mail van een WHO-ambtenaar aan een belangenbehartiger die de argumentatie van de PACE-onderzoekers in vraag stelde. “Het is niet toegestaan om dezelfde aandoening te classificeren onder meer dan één rubriek aangezien dit zou betekenen dat de individuele categorieën en subcategorieën niet langer wederzijds uitsluitend waren”, schreef een ambtenaar aan Margaret Weston, het pseudoniem voor een jarenlange klinisch manager van de Britse Nationale Health Service.

Vermoedelijk nadat White het goede nieuws over de PACE-resultaten op de discussie via het web verspreid heeft, voelden de claims managers van Swiss Re zich beter uitgerust om aanvragers met ME/CVS te helpen. En vermoedelijk die hulp omvatte dekking voor cognitieve gedragstherapie en graduele oefentherapie zodat eisers de kritische “input” konden krijgen die ze nodig hadden, om te erkennen en accepteren dat ze helemaal geen medische aandoening hadden.

Samengevat, in tegenstelling tot de redenering van de onderzoekers in hun antwoord aan Virology Blog, lijken het PACE-onderzoek en de conclusies heel erg “in verband te staan” met het adviserend werk in de verzekeringsindustrie. De stelling dat deze verbanden niet staan voor “mogelijke belangenconflicten” en “institutionele banden”, die gemeld moeten worden in het kader van de Verklaring van Helsinki, kan niet serieus genomen worden.

Update 17 november 2015 12u22 : Ik had in het relaas vermeld moeten hebben dat in de PACE-studie de deelnemers in de groepen cognitieve gedragstherapie en graduele oefentherapie geen grotere kans maakten om hun aantal uren tewerkstelling te vermeerderen dan degenen in de andere groepen. Met andere woorden, er was geen bewijs voor de stellingen gepresenteerd in het artikel van Swiss Re, op basis van Peter Whites presentatie, dat deze behandelingen doeltreffender waren om mensen weer aan het werk te krijgen.

De PACE-onderzoekers hebben deze werkgegevens gepubliceerd in een paper in PLoS One in 2012. Het is onduidelijk of Peter White deze resultaten al kende op het moment van zijn presentatie bij Swiss Re over de PACE-resultaten.

Update 18 november 2015 6u54: Ik vergat in het verhaal ook te vermelden dat de drie hoofdonderzoekers van de PACE-studie niet geantwoord hebben op een e-mail met een vraag om toelichting op hun werk in de verzekeringsindustrie. Ook Richard Horton, redacteur van The Lancet, antwoordde niet op een e-mail met een vraag om toelichting.

© David Tuller voor Virology Blog. Vertaling zuiderzon, redactie tanto, ME-gids.

Lees ook

• Trial by error: de verontrustende zaak van de PACE-studie over ME/CVS (1)
• Trial by error: de verontrustende zaak van de PACE-studie over ME/CVS (2)
• Trial by error: de verontrustende zaak van de PACE-studie over ME/CVS (3)
• Onderzoekers van de PACE-studie antwoorden David Tuller
• David Tuller reageert op de PACE-onderzoekers
• Petitie : Misleidende claims van PACE-studie moeten teruggetrokken worden
• Trial by error, vervolgd: heeft de PACE-studie echt een “strikt criterium” voor herstel toegepast?
• Trial by error, vervolg: Waarom is het “zusteronderzoek” van de PACE-studie “verdwenen” en vergeten?
• Overheid beveelt vrijgave van de gegevens van de PACE-studie
• Proffen schrijven open brief aan The Lancet en vragen herevaluatie van PACE-resultaten
• Open brief van Invest in ME over de PACE-studie aan de redacteur van The Lancet
• Trial by error, vervolgd: Het werk van het PACE-team voor verzekeringsmaatschappijen “houdt geen verband” met PACE. Echt waar?
• In het kielzog van het onderzoek van David Tuller, publiceren de PACE-onderzoekers een follow-upstudie
• ME Association: We betwisten het follow-uprapport van de PACE-studie
• Professor Jonathan Edwards: PACE-studie is “waardeloos”
• Oninterpreteerbaar: Fatale fouten in het PACE follow-uponderzoek van het chronisch vermoeidheidssyndroom
• Waarom de wetenschappelijke wereld het nodig heeft dat de PACE-gegevens worden vrijgegeven
• Reporter hekelt studie naar chronisch vermoeidheidssyndroom: ik stopte bij 14.000 woorden – genoeg was genoeg
• Een “moreel equivalent van oorlog” en de PACE-studie over chronisch vermoeidheidssyndroom
• Waarom ME-patiënten kritisch zijn over de PACE-studie
• Was onafhankelijke peerreview van de papers over de PACE-studie mogelijk?
• James Coyne over de “objectiviteit” van NHS Choices en het belachelijk maken van ME/CVS-patiënten
• Wat er voor nodig is voor Queen Mary om een verzoek om wetenschappelijke gegevens als “ergerlijk” te verklaren
• Update van mijn formeel verzoek voor het vrijgeven van de gegevens van de PACE-studie
• Formeel verzoek aan PLOS One om een Uitdrukking van Bezorgdheid uit te vaardigen voor de PACE-studie
• Waarom ik niet weet hoe PLOS zal reageren op de weigering van de auteurs om de data vrij te geven
• Antwoord van PLOS One op de bezorgdheid over de weigering van King’s College om de PACE-data te delen
• Proffen verzoeken om de gegevens van de PACE-studie
• King’s College London rekt tijd nog wat meer door weigering te herhalen om PACE-onderzoeksdata vrij te geven
• Herkennen wanneer het “beschermen van de privacy van patiënten” louter een excuus is voor het niet delen van de data
• Herzien van de economische analyse van de PACE-studie in PLoS One
• Een inkijk in de aanval op het delen van data
• Trial By Error, vervolgd: vragen voor Dr. White en zijn collega’s van de PACE-studie
• Niet-bekendgemaakte belangenconflicten in reviewprotocol van interventies voor medisch onverklaarde symptomen
• Trial by error, vervolgd: heeft de PACE-studie werkelijk bewezen dat graduele oefentherapie veilig is?
• Trial by error, vervolgd: meer nonsens van The Lancet Psychiatry
• We zijn tenminste niet ergerlijk
• Verdere inzichten in de oorlog tegen het delen van data
• Trial by error, vervolgd: een paar woorden over pesterijen
• Het heroverwegen van het beleid rond het onderzoek naar en de behandeling van ME/CVS
• Opnieuw een open brief aan de Lancet
• What About ME? Deel 1: ME-patiënten vragen patiëntenorganisaties kleur te bekennen t.a.v. PACE
• Ook België steunt in open brief de globale oproep om de PACE-data vrij te geven
• Lezing Dr. David Tuller en Prof. Frans Visser tijdens Nederlandse première Forgotten Plague
• Petitie met 12.000 handtekeningen aan The Lancet bezorgd om de PACE-studiedata vrij te geven
• Open brief Prof. Malcolm Hooper aan The Lancet
• Een half jaar gaat voorbij zonder de vrijgave van PACE-studiedata uit PLOS One
• PACE-Gate: de controverse over de grootste studie naar CGT en GET bij ME/cvs
• Proffen schrijven open brief aan PLoS One i.v.m. PACE-studie naar CGT/GET
• Correctie van PLoS verwijdert geanonimiseerde patiëntengegevens in studie naar CVS (& zet ze daarna terug)
• “Hun mond viel open van verbazing over de PACE-trial naar CGT en GET.”
• Rechtbank eist vrijgave van de gegevens van de PACE-studie naar CGT en GET voor ME/CVS
• Queen Mary University of London “bestudeert” de regelgeving om de PACE-data vrij te geven
• The Lancet struikelt opnieuw over de PACE-studie
• Trial by error, vervolgd: mijn vragen voor de hoofdredacteur van The Lancet, Richard Horton
• Vrijgave data PACE-team volgens originele protocol
• Verklaring QMUL: bekendmaking van de data van de PACE-studie onder de Wet op de Vrijheid van Informatie
• Persbericht. De vrijgave van de PACE-data is een fundamentele overwinning voor mensen met ME/cvs
• Stop studies naar graduele oefentherapie voor ME/CVS
• Prof. Van der Meer waarschuwt voor delen van data met “je vijanden”
• Geen “herstel” in de PACE-studie, blijkt uit nieuwe analyse
• Slechte wetenschap heeft miljoenen ME/cvs-patiënten misleid. Hier leest u hoe we terugvochten.
• Belangrijkste punten uit de analyse van de ruwe data voor “herstel” van de PACE-studie
• Bewijs voor aanbevolen behandelingen voor ME en CVS houdt geen stand
• Trial by error, vervolgd: de echte data van de PACE-studie
• Erger dan de ziekte
• De PACE-studie: waar “herstel” niet betekent dat je terug gezond bent
• Hoe de brief van Alem Matthees het mysterie van ME/cvs hielp oplossen
• Een open brief aan Psychological Medicine over “herstel” en de PACE-trial (Update)
• Opnieuw een open brief aan Psychological Medicine!
• De bal misslaan bij ME/cvs
• Trial by error, vervolgd: de nieuwe FITNET-studie voor kinderen
• Trial by error, vervolgd: een vervolgpost over FITNET-NHS
• Trial by error, vervolgd: de Nederlandse studies (opnieuw!), en een Esther Crawley-bonus
• Trial by error, vervolgd: mijn lasterlijk bloggen op Virology Blog
• Trial by error, vervolgd: een open brief aan het bestuur van het CFS/ME Research Collaborative (CMRC)
• Trial by error, vervolgd: CFS/ME Research Collaborative aan Virology Blog: “Rot op!”
• Trial by error, vervolgd: Het CMRC bevestigt volledige steun aan Lasterlijke Esther
• Trial by error, vervolgd: ME Research UK stapt uit het CFS/ME Research Collaborative
• Trial by error, vervolgd: mijn “scheur-het-aan-flarden”-toespraak bij Invest in ME
• David Tuller zamelt geld in voor Virology Blogs Trial by error: verslaggeving over PACE, ME/cvs en verwante onderwerpen
• Crowdfundingcampagne David Tuller in teken van ME: nog twee weken te gaan…
• David Tuller komt op voor ME: de laatste tien dagen van de campagne…
• Trial by error, vervolgd: is PACE een geval van wetenschappelijk wangedrag?
• Trial by error, vervolgd: de reis van Julie Rehmeyer “Through The Shadowlands”
• Trial by error, vervolgd: meer over graduele oefentherapie van Peter White en The Lancet
• Trial by error: De CDC schrappen cognitieve gedragstherapie (CGT) en graduele oefentherapie (GET) voor ME/cvs
• Trial by error: De NICE-richtlijnen, en meer over de CDC
• Trial by error: NICE weigert om namen van experts te onthullen
• Trial by error: NICE verwerpt mijn verzoek op basis van vrijheid van informatie
• De PACE-trial, of hoe een medisch schandaal tot stand kwam
• Waarop moet je letten in de Speciale Editie van het Journal of Health Psychology over de PACE-trial
• Deel 2: Waarop moet je letten in de Speciale Editie van het Journal of Health Psychology over de PACE-trial
• Trial by error: de wanhopige pogingen van het Science Media Center om PACE te verdedigen