Dinsdag 19 april is de achtenzeventigste uitzending van Wetenschap voor Patiënten op initiatief van de ME/cvs Vereniging met Dr. Neil Harrison te bekijken met als thema:

ME en de hersenen (deel 2)

In dit college (7:18) behandelt Dr. Harrison de volgende vragen/onderwerpen:

0.13 Hersengebieden die een rol spelen bij ME

1.24 Verbinding hersenen-immuunsysteem

2.52 Verbinding hersenen-maagdarmkanaal

3.50 Cognities en priming

5.20 Sterkste argumenten dat ME geen psychische ziekte is

78. ME & the brain, part 2 / ME & de hersenen, deel 2 – Dr. Neil Harrison  

https://www.youtube.com/watch?v=q4SsixfuYKE 

Disclaimer: Deze video bevat geen diagnostische of therapeutische informatie over uw eigen medische situatie. Dit kan nooit ter vervanging dienen van een persoonlijk consult. De eventueel door de spreker genoemde medicijnen noemt hij op eigen verantwoordelijkheid. Leg vragen, klachten of symptomen tijdig voor aan uw behandelend arts. (Lees meer op http://www.wetenschapvoorpatienten.com)

Abonneer je op het kanaal Wetenschap voor Patiënten van de ME/cvs Vereniging om de nieuwste colleges te ontvangen of zie de uitzendplanning op de website van de ME/cvs Vereniging. 

Hou de uitzendplanning (cf. supra of zie onze kalender) in de gaten wanneer er chatmogelijkheid is om vragen te stellen. Vragen kunnen worden gemaild naar wvp@me-cvsvereniging.nl of twitter naar @MEcvsVereniging.

Transcript College 78: ME en de hersenen (deel 2)

Webcollege van Dr. Neil Harrison, uitgezonden op 19 april 2016

Hersengebieden die een rol spelen bij ME

Welke hersengebieden spelen een rol bij ME? Dit is een lastige vraag, omdat er al een groot aantal verschillende hersendelen in verband is gebracht met ME, bij onderzoek met hersenscans. Een van de meest voorkomende bevindingen is uitgebreide veranderingen in de witte stof, en dit deel van de hersenen verbindt de verschillende hersengebieden met elkaar. Er zijn ook andere onderzoeken gedaan waarbij bijvoorbeeld is gekeken naar de rol van de basale ganglia, met name van het ventrale striatum. Andrew Miller, een wetenschapper die in Atlanta werkt, zegt dat het ventrale striatum of de basale ganglia bij mensen met ME afwijkend reageren op beloning. Er zijn dus al veel verschillende hersengebieden in verband gebracht met ME. Maar er moet nog veel meer onderzoek gedaan worden om te kunnen vaststellen welke van deze gebieden nu echt een rol spelen bij ME-patiënten.

Verbinding hersenen-immuunsysteem

Hoe communiceren de hersenen en het immuunsysteem met elkaar? Dat is een hele interessante en moeilijk te beantwoorden vraag. Dat is met name omdat er een aantal verschillende manieren zijn dat het immuunsysteem en de hersenen met elkaar communiceren. Een van de belangrijkste daarvan is via het autonome zenuwstelsel. Deze zenuwen zorgen voor communicatie tussen de hersenen en de interne organen. Ze zijn verantwoordelijk voor het reguleren van de hartslag en in zekere mate van de darmen. Maar ze reageren ook op veranderingen in deze organen, zodat de hersenen weten wanneer de functie van deze organen verandert. Ze zijn ook heel gevoelig voor inflammatie. Dus als ons lichaam een ontsteking krijgt, merkt het autonome zenuwstelsel dit en communiceert het direct met de hersenen. Het immuunsysteem kan ook op een aantal andere manieren communiceren met de hersenen. De eiwitten die door het immuunsysteem worden geproduceerd, kunnen bijvoorbeeld direct op de hersenen en bepaalde hersengebieden inwerken. Ze kunnen ook het vaatstelsel veranderen, de bloedvaten in de hersenen, wat een inflammatoire respons in de hersenen zelf tot gevolg heeft.

Verbinding hersenen-maagdarmkanaal

Dit is een hele interessante vraag. Hoe communiceren het maagdarmkanaal en de hersenen met elkaar? Hier werk ik niet persoonlijk aan, maar een aantal groepen verspreid over de wereld heeft wel een actieve belangstelling voor de communicatie tussen darmen en hersenen. Ze kijken met name naar de darmflora, ook wel het microbioom, de miljarden bacteriën die we allemaal in onze darmen hebben, en hoe die van invloed zijn op het functioneren en het gedrag van mensen. Er komt al een aantal interessante studies van de grond die erop wijzen dat de bacteriën in onze darmen een aantal zaken kunnen veranderen, zoals onze neiging aan te komen, overgewicht te hebben, en verscheidene andere aspecten van menselijk gedrag. Dit is een snel opkomend vakgebied, waarin we enkele interessante nieuwe ontwikkelingen kunnen verwachten in de komende jaren.

Cognities en priming

Dit is een interessant thema, dat ingaat op de vraag hoe wij denken dat de hersenen functioneren. In een aantal belangrijke theorieën wordt gesteld dat de hersenen een soort voorspellende machine zijn. Ze voorspellen wat er gaat gebeuren in de wereld om hen heen en vergelijken dat met wat er echt gebeurt. Een simpel voorbeeld hiervan is het vangen van een bal. In reële tijd plaatsen we onze hand daar waar we denken dat die moet komen, en onze hersenen krijgen feedback van de hand over waar die echt is. Dit moet plaatsvinden in reële tijd. Om de bal te kunnen vangen moeten we onze verwachting van waar de hand is kunnen vergelijken met de feedback van de hand waar die echt is.

Je kan hetzelfde idee toepassen op de relatie tussen inflammatie en vermoeidheid. Onze hersenen voorspellen een bepaalde mate van inflammatie in het lichaam, en vergelijken dit dan met het signaal dat binnenkomt. Als deze twee signalen niet met elkaar overeenkomen, zou dat gevoeld kunnen worden als vermoeidheid. Dit zijn dingen waar we momenteel naar kijken om te zien of er bij die mensen die het meeste vermoeidheid of chronische vermoeidheid ervaren, een groot verschil is tussen absolute niveaus en niveaus die door de hersenen worden voorspeld.

Sterkste argumenten dat ME geen psychische ziekte is

Alweer een belangrijke vraag. Er is allerlei bewijs, maar welk bewijs geeft nou het beste aan dat ME geen psychische of psychologische aandoening is? Ik denk dat enkele van de meest overtuigende onderzoeksresultaten van de groep van Andrew Lloyd in Australië komen. Deze groep heeft uitstekend werk verricht door te kijken naar wat er gebeurt met verder gezonde personen na een infectie. Ze hebben honderden verschillende patiënten een half jaar tot een jaar gevolgd vrijwel vanaf het moment dat ze een infectie kregen.

Ongeveer twintig procent van de voorheen gezonde personen bleek na bijvoorbeeld Pfeiffer, of een zeldzamere infectie als het Ross River-virus, chronische invaliderende vermoeidheid te ontwikkelen. Dit wordt geassocieerd met cognitieve beperkingen, chronische hoofdpijn en vaak ook langdurige spierpijnen.

Ik denk dat dit hele boeiende en belangrijke resultaten zijn die erop duiden dat twintig procent van een groep voorheen gezonde personen chronische vermoeidheid of ME-achtige symptomen ontwikkelt zes maanden na een of andere infectie te hebben gehad. Dit is krachtig bewijs dat een scala aan verschillende infecties tot chronische vermoeidheid en cognitieve klachten kan leiden.

Bron: © ME/cvs Vereniging, www.me-cvsvereniging.nl

De volgende aflevering met Dr. Neil Harrison is gepland 3 mei en heeft als onderwerp “College 79: ME en inflammatie (deel 1)”

Lees/Bekijk ook: 

• Wetenschap voor Patiënten gaat online van start over ME.
• WvP: afl.1. Is ME en/of CVS een ziekte? (Prof Dr. K. De Meirleir) (1/11/2012)  
• WvP: afl.2. Kan ME worden gediagnosticeerd? (Prof. Dr. K. De Meirleir) (9/11/2012)
• WvP: afl.3. Is ME erfelijk? (Prof. Dr. K. De Meirleir) (16/11/2012) 
• WvP: afl.4. ME en slaapproblemen (Prof. Dr. K. De Meirleir) (23/11/12)
• WvP: afl.5. ME en pijn (Prof. Dr. K. De Meirleir) (30/11/12) 
• WvP: afl.6. ME en hormonen (Prof. dr. K. De Meirleir) (7/12/12) 
• WvP: afl.7. ME en het immuunsysteem (Prof. dr. K. De Meirleir) (14/12/12) 
• WvP: afl.8. ME, de bloedsomloop en de hersenen (Prof. dr. K. De Meirleir) (21/12/12) 
• WvP: afl.9. ME en maag/darmproblemen (Prof. dr. K. De Meirleir) (28/12/12) 
• WvP: afl.10. ME, comorbiditeit en uitsluitingscriteria (Prof. dr. K. De Meirleir) (4/1/13) 
• WvP: afl.11. Bestaan en oorzaken van ME (Prof. dr. K. De Meirleir) (18/1/13) 
• WvP: afl.12. Verkeerde & verwante diagnoses, en testen (Prof. dr. K. De Meirleir) (1/2/13) 
• WvP: afl.13. Slaap en pijn (Prof. dr. K. De Meirleir) (15/2/13)
• WvP: afl.14. Behandeling (Prof. dr. K. De Meirleir) (1/3/13) 
• WvP: afl.15. Remedies en hoop (Prof. dr. K. De Meirleir) (15/3/13) 
• WvP: afl.16. Mogelijke behandelingen – Low Dose Naltrexone (Prof. dr. K. De Meirleir) (27/3/13) 
• WvP: afl.17. ME en de hersenen (Prof. dr. K. De Meirleir) (12/4/2013) 
• WvP: afl.18. ME en de Th1, Th2 en Th17-cellen (Prof. dr. K. De Meirleir) (26/4/13) 
• WvP: afl.19. Subgroepen van patiënten met ME (Prof. dr. K. De Meirleir) (9/5/13)
• WvP: afl.20. Zin en onzin van testen (Prof. dr. K. De Meirleir) (24/5/13) 
• WvP: afl.21. ME & het hart (Prof. Dr. F. Visser) (13/6/13) 
• WvP: afl.22. ME & hartkloppingen (Prof. Dr. F. Visser) (27/6/13)
  
• WvP: Transcript Chatsessie met Prof. Visser over ME  (12/7/13) 
• WvP: afl.23. ME & hartritmestoornissen (Prof. Dr. F. Visser) (22/8/13) 
• WvP: afl.24. ME & POTS (Prof. Dr. F. Visser) (5/9/13) 
• WvP: afl.25. ME & de bloeddoorstroming van de hersenen (Prof. Dr. F. Visser) (19/9/13) 
• WvP: afl.26. ME/cvs & neuropsychologische of cognitieve verschijnselen (Dr. Vollema) (3/10/13) 
• WvP: afl.27. ME/cvs en orthostatische intolerantie (Prof. Visser) (17/10/13)
• Trailer Wetenschap voor Patiënten 2014 – ME/cvs Vereniging 
• WvP: afl.28. Interview met kinderarts Dr. Nigel Speight (7/1/14) 
• WvP: afl.29. Wat is ME en wat is CVS? (kinderarts Dr. Speight) (14/1/14)
• WvP: afl.30. Diagnostische handvatten voor ME (kinderarts Dr. Speight) (14/1/14) 
• WvP: afl.31. ME en het verloop van de ziekte (kinderarts Dr. Speight) (29/1/14) 
• WvP: afl.32. ME en kinderen (deel 1) (kinderarts Dr. Speight) (29/1/14) 
• WvP: afl.33. ME en kinderen (deel 2) (kinderarts Dr. Speight) (11/2/14) 
• WvP: afl.34. ME: Toekomst en hoop (kinderarts Dr. Speight) (11/2/14) 
• WvP: afl.35. Introductie. Ervaring met ME (Dr. Shepherd) (25/2/14) 
• WvP: afl.36. Wat is het verschil tussen ME en CVS? (Dr. Shepherd) (25/2/14) 
• WvP: afl.37. Hoe wordt de diagnose ME gesteld? (Dr. Shepherd) (11/3/14) 
• WvP: afl.38. Uitlokkende factoren van ME (Dr. Shepherd) (25/3/14) 
• WvP: afl.39. ME, inspanning en de mitochondriën (Dr. Shepherd) (7/4/14) 
• WvP: afl.40. ME en mogelijke behandelingen (Dr. Shepherd) (21/4/14) 
• WvP: afl.41. ME: Veelbelovende ontdekkingen en onderzoeken (Dr. Shepherd) (5/5/14) 
• WvP: afl.42. Stand van zaken betreffende ME (Dr. Shepherd) (19/5/14) 
• WvP: afl.43. Introductie – ervaring met ME (Prof. Dr. Julia Newton) (3/6/14) 
• WvP: afl.44. Neurocognitieve problemen bij ME (Prof. Dr. Julia Newton) (3/6/14) 
• WvP: afl.45. ME en de bloedsomloop (Prof. Dr. Julia Newton) (17/6/14) 
• WvP: afl.46. ME: de stofwisseling en de spieren (Prof. Dr. Julia Newton)  (1/7/14)
  
• WvP: afl.47. ME en slaap (Prof. Dr. Julia Newton) (15/7/14) 
• WvP: afl.48. Ouder worden en ME (Prof. Dr. Julia Newton) (29/7/14) 
• WvP: afl.49. ME en de toekomst (Prof. Dr. Julia Newton) (5/8/14) 
• WvP: afl.50. Introductie. Ervaring met ME (Prof. Leonard Jason) (2/9/14) 
• WvP: afl.51. Criteria en diagnose, deel 1 (Prof. Leonard Jason) (9/9/14) 
• WvP: afl.52. Criteria en diagnose, deel 2 (Prof. Leonard Jason) (9/9/14) 
• WvP: afl.53. ME versus psychische aandoeningen (Prof. Leonard Jason) (23/9/14) 
• WvP: afl.54. Behandeling en omgaan met ME (Prof. Leonard Jason) (7/10/14) 
• WvP: afl.55. Symptomen van ME en behandelingen (Prof. Leonard Jason) (21/10/14) 
• WvP: afl.56. Populatie en maatschappelijke gevolgen (Prof. Leonard Jason) (4/11/14) 
• WvP: afl.57. Toekomst / onderwijs in ME (Prof. Leonard Jason) (18/11/14) 
• WvP: afl.58. Introductie & Uitputting (Prof. Alan Light) (24/3/15) 
• WvP: afl.59. Genen en genexpressie bij ME/cvs (Prof. Alan Light) (7/4/15) 
• WvP: afl.60. Genexpressie markers bij ME/cvs (Prof. Alan Light) (21/4/15) 
• WvP: afl.61. Uitputting en pijn bij ME/cvs (Prof. Alan Light) (5/5/15) 
• WvP: afl.62. ME/cvs en uitsluitingsfactoren (Prof. Alan Light) (19/5/15) 
• WvP: afl.63. Gevolgen van ME/cvs op de hersenen (Prof. Alan Light) (2/6/15)
  
• WvP: afl.64. ME/cvs, het immuunsysteem en de celfuncties (Prof. Alan Light) (16/6/15)
  
• WvP: afl.65. Rob Arnoldus: Je suis ME. ME in beeld(en) (28/7/15)
  
• WvP: afl.66. ME: grotere gevolgen dan alleen de ziekte zelf (M. Koolhaas & Prof. Visser) (4/8/15)
  
• WvP: afl.67. Het leven van een ME-patiënt: heden, verleden en toekomst (Frank Twisk) (11/8/15)
  
• WvP: afl.68. Introductie en diagnose (Dr. Lucinda Bateman) (8/9/15)
  
• WvP: afl.69. Auto-immuniteit in ME/cvs (Dr. Lucinda Bateman) (22/9/15)
  
• WvP: afl.70. Neuro-inflammatie en ME/cvs (Dr. Lucinda Bateman) (6/10/15)
  
• WvP: afl.71. ME/cvs en de hersenen (Dr. Lucinda Bateman) (20/10/15)
  
• WvP: afl.72. Genexpressie en inspanning (Dr. Lucinda Bateman) (3/11/15)
  
• WvP: afl.73. FAQ’s uit de klinische praktijk (deel 1) (Dr. Lucinda Bateman) (17/11/15)
  
• WvP: afl.74. FAQ’s uit de klinische praktijk (deel 2) (Dr. Lucinda Bateman) (1/12/15)
  
• WvP: afl.75. Ik en ME (Dr. Neil Harrison) (8/3/16)
  
• WvP: afl.76. ME en vermoeidheid (Dr. Neil Harrison) (22/3/16)
  
• WvP: afl.77. ME en de hersenen (deel 1) (Dr. Neil Harrison) (5/4/16)
  

Alle transcripten van voorgaande afleveringen zijn bij het betreffende college online te lezen of een PDF van alle colleges kunt u hieronder downloaden:

• Alle colleges en chatsessies van Prof. De Meirleir
  
• Alle colleges en chatsessies van Prof. Visser
• Alle colleges en chatsessies van Dr. Speight 
• Alle colleges en chatsessies van Dr. Shepherd 
• Alle colleges en chatsessies van Prof. Newton 
• Alle colleges en chatsessies van Prof. Jason
• Alle colleges en chatsessie van Prof. Light
• Alle colleges en chatsessies van Dr. Bateman
  

Deze transcripten werden door de © ME/cvs Vereniging beschikbaar gesteld, inclusief de vraag- en antwoordsessies indien er chatmogelijkheid was.